Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Ashburnham 58

Vitae Patrum
sec. XI-XII
Il codice appartenne a Pierre Pithou (come ricordato nell'indice sul recto del foglio di guardia antico: In hoc codice manuscripto qui fuit Petri Pitoei I. C. extant vitae sanctorum), quindi al presidente della Repubblica francese Le Peletier (il cui stemma è impresso sulla coperta anteriore interna); fu acquistato da Guglielmo Libri all'asta parigina del 1837. È numerato come f. 140 quello che doveva essere semplicemente un foglio di guardia finale, tratto da un omeliario (contenente un'omelia su Matteo anepigrafa e mutila).

I. ff. 1-13 - Evagrius Antiochenus, Vita Antonii abbatis in Thebaide [opus Athanasii Alexandrini ep.; translatio ex graeco], acefala (= BHL 609)
epilogo
inc. influere. Post huius splendoris adventum - expl. per vestimentum recordatur imaginem sanctitatis
epil. inc. Hic Antonio vite terminus fuit - expl. deceptores scilicet hominum et totius corruptionis artifices
tit. finale Explicit vita sancti Antonii
Antonius in Thebaide abbas n. 250 ca., m. 17-1-356: Vita
note La perdita della parte iniziale del codice priva il testo dei primi capitoli: l'inizio corrisponde al cap. 9 (= PL 73,132). La stessa mano che stila l'indice sul foglio di guarda titola nel margine superiore Vita beati Antonii principio mutila.

II. ff. 13-15 - Hieronymus Stridonius, Vita Malchi (= BHL 5190)
Vita Malchi monachi captivi
prol.
prol. inc. Qui navali prelio dimicaturi sunt ante in portum et in tranquillo mari flectunt gubernacula - expl. nunc quod imminet explicemus
inc. Maronias triginta ferme milibus ab Antiochia - expl. et hominem Christo deditum posse mori non autem posse superari
tit. finale Explicit de monacho captivo
Malchus captivus mon.: Vita

III. ff. 15-17v - Hieronymus Stridonius, Vita sancti Pauli (= BHL 6596)
Vita sancti Pauli primi heremite
prol.
prol. inc. Inter multos sepe dubitatum est a quo potissimum monachorum heremus habitari cepta sit - expl. nulli homini compertum habemus
inc. Sub Decio et Valeriano persecutoribus - expl. multo magis eligeret tunicam Pauli cum meritis eius quam regum purpuras cum regnis suis
tit. finale Explicit vita sancti Pauli primi heremite
Paulus Thebaeus primus erem.: Vita
note Il prologo non è distinto dal testo.

IV. ff. 18-23v - Rufinus Aquileiensis, Historia monachorum translatio ex graeco, prol. e cap. 1 (Giovanni) (= BHL 6524 [prol.] - 4329)
Narratio. Liber sancti Hieronimi quem ipse de Hierosolimis pergens ad Egyptum vidit. Prologus in vita sancti Iohannis
prol.
prol. inc. Benedictus Deus qui vult omnes homines salvos fieri et ad agnitionem veritatis venire - expl. et perfecte pacientie palmam requirant
inc. Primum igitur tamquam verum fundamentum nostri operis - expl. atque ita perrexit ad Dominum, cui est gloria in saecula saeculorum
Iohannes in Aegypto erem.: Vita

V. f. 24r-v - Vita sancti Frontonii in Aegypto ab. (= BHL 3190)
Vita sancti Frontonis abbatis
inc. Erat quidam senex monachus a prima etate devotus nomine Frontonius - expl. accepturi sunt vitam eternam quam promisit Deus diligentibus se; ipsi Domino nostro Iesu Christo gloria et imperium in saecula saeculorum
tit. finale Explicit vita sancti Frontonii
Frontonius seu Fronto in Aegypto abbas saec. II: Vita

VI. ff. 25-27v - Vita sancti Pachomii iunioris in Aegypto abb. (= BHL 6412)
Vita sancti Pachomii
prol.
prol. inc. Quia desiderio desiderastis semper audire que sancta sunt - expl. in se manifestavit regni sui mysterium
inc. Erat ergo Pachomius Mempheus genere gentilis natus - expl. ut possitis eius insidias evadere, prestante Domino nostro Iesu Christo qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Pachomius (Pasthumius, Posthumius) iunior in Aegypto abb.: Vita
note Il prologo è indistinto dal testo.

VII. ff. 27v-28v - Gregorius Turonensis episcopus n. 30-11-538/539, m. 594 ca., Decem libri historiarum, VI 6 (vita di Ospizio) (= BHL 3987)
inc. Fuit autem quidam Hospicius apud urbem Nicensem - expl. quia audivi a multis vitam ipsius fuisse conscriptam; in omnibus gratia et gloria Domino nostro Iesu Christo per infinita saecula saeculorum
Hospitius Nicensis reclusus: Vita
note Il testo si presenta anepigrafo, ma lo spazio per la titolatura era stato previsto.

VIII. ff. 28v-45 - Dionysius Exiguus fl. 497-540 ca., m. 550 ca., Vita sancti Pachomii abbatis Tabennensis translatio ex graeco (= BHL 6410)
Vita sancti Pachomii
prol., ep.ded.
ep. ded. inc. Domine venerande et in Christo quoque magnificentissime Dionisius Exiguus - expl. lectionis officio posteris intimetur
prol. inc. Dominus noster Iesus Christus sapientie fons - expl. que preparavit Deus diligentibus se
inc. Erat per idem tempus beati Antonii vita cunctis ad imitandum preclare posita - expl. et Spiritus Sanctus glorificetur iugiter et conlaudetur, quia ipsi debetur omnis laus et gloria in saecula saeculorum
tit. finale Explicit vita sancti Pachomii abbatis
Pachomius Tabennensis abb.: Vita
note Il prologo è indistinto dalla vita, mentre è indicata come prologo la dedica iniziale del traduttore.

IX. ff. 45-51v - Hieronymus Stridonius, Vita sancti Hilarionis (= BHL 3879)
Vita sancti Hylarionis
prol.
prol. inc. Scripturus vitam beati Hylarionis habitatorem eius invoco Spiritum Sanctum - expl. et Scilleos canes obturata aure transibo
inc. Hilarion ortus vico Tabatha qui circiter quinque milia a Gaza urbe Palestine ad austrum situs est - expl. forsitan quia plus illum locum dilexerat, adiuvante Domino nostro Iesu Christo qui cum Deo Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus per inmortalia saecula saeculorum
tit. finale Explicit vita sancti ac beatissimi patris nostri Hilarionis
Hilarion in Palaestina abb.: Vita

X. ff. 52-64v - Leontius Neapolitanus episcopus saec. VII, Vita Iohannis Eleemosinarii (= BHL 4388-4389)
Vita sancti Iohannis
prol., epilogo , tabula
praef. inc. Cogitante ac diu tacite solliciteque mecum considerante - expl. totius atque orbis papa beate vale
prol. inc. Intentio quidem una est nostra quoque et eorum qui ante nos fuerunt - expl. de his que dicunt proficere
inc. Cum pervenissem Alexandriam ego indignus - expl. que omnes nos impetremus per gratiam et misericordiam Domini nostri Iesu Christi cum quo est Patri una cum Sancto Spiritu gloria, honor, imperium nunc et semper et in saecula saeculorum
epil. inc. Expliciunt acta sancti Iohannis Heleimonis; que quidem pretermissa fuerant a Iohanne et Sophronio - expl. ad multorum edificationem Anastasio peccatori interpretari precipit
Iohannes Eleemosynarius, Alexandrinus ep.: Vita
note Tutti i capitoli sono numerati e dotati di titoli in rosso, indicizzati anche in una tabula che segue la prefazione. L'epilogo è tracciato come rubrica, come accade abitualmente nelle copie del testo qui censite.

XI. ff. 65-69 - Passio sanctorum Eustachii, Theopistes uxoris et filiorum mart. (= BHL 2760)
Vita sancti Eustachii martyris
inc. In diebus Traiani imperatoris prevalente fallacia erat quidam magister militum - expl. in presidio impetrant que promissa sunt sanctis per gratiam Domini nostri et salvatoris Iesu Christi cui est gloria in saecula saeculorum
Eustachius seu Eustasius (al. Placidus), Theopiste uxor et filii martyres: Passio

XII. ff. 69-79 - Passio sancti Iuliani, Basilissae et soc. (= BHL 4530)
Passio sancti Iuliani martyris
inc. Beati igitur martyris Iuliani passionem scripturus - expl. fabricate sunt ecclesie. Gloria Christo qui est fidelis in verbis suis et tantam gloriam prestat servis suis et cum Patre et Spiritu Sancto regnat in Trinitate sempiterne virtutis per omnia saecula saeculorum
Iulianus, Basilissa et soc. Antinoi in Aegypto monaci: Passio
note Tra i ff. 77 e 78 è inserita una cartula della stessa mano con un'integrazione testuale (che in effetti non avrebbe potuto trovare posto nei ridottissimi margini dello specchio di scrittura).

XIII. ff. 79-83 - Passio sanctorum Chrysanthi et Dariae Romae mart. (= BHL 1787)
Vita sanctorum martyrum Chrisanti et Darie
prol.
prol. inc. Historiam priorum sanctorum ad edificationem nostram Deus voluit pervenire - expl. habentem ac momentaneam non vereri
inc. Igitur Polemius Agripinus vir illustris Alexandrie urbis honoratus et primus - expl. cum multis filiis in triumpho martyrii et in gloria perpetue corone suscepit, adiuvante Domino nostro Iesu Christo qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Chrysanthus et Daria Romae mart.: Passio

XIV. ff. 83-90v - Euphemius translator fl. ante 870, Vita Basilii Caesareae episcopi opus Amphilochii Iconiensis pseudo; translatio ex graeco (= BHL 1023)
Relatio Amphilochii Ichonii episcopi de vita et miraculis sancti patris nostri Basilii
inc. Basilius itaque solus ut sic dicam in terra equalem vitam et decentem ostendit - expl. requievit autem angelicam vitam in terra agens magnus Basilius
tit. finale Explicit vita sancti Basilii
Basilius Caesareae episcopus n. 270, m. ca. 345: Vita

XV. ff. 90v-92 - Vita sancti Symeonis stylitae iunioris
Vita sancti Simeonis
inc. Beatus Symeon filius fuit cuiusdam Insicii, mater autem eius Martana dicta est - expl. ut non sint minora quam illa quae prius per illum in columna positum Dominus prestare dignatus est
Symeon stylita iunior: Vita

XVI. ff. 92-95 - Eberwinus Sancti Martini Treverensis abbas v. 1035, m. post 1047, Vita sancti Symeonis heremitae sive monachi de Monte Sinai reclusi Treverensis et miracula (= BHL 7963)
Vita sancti Symeonis
inc. Beatus Symeon patre greco Antonio dicto, matre calabrica - expl. igitur post horam nonam sepulchrum diligenter clauditur
Symeon in monte Sinai mon., deinde Treverensis reclusus
note Il testo si conclude con la prima frase del cap. 4 (= AASS Iun. I, col. 93F)

XVII. ff. 95-97 - Vita sancti Alexii Edessae et Romae conf. (= BHL 286)
Vita sancti Alexis confessoris
inc. Fuit Rome vir magnus et nobilis Eufemianus nomine - expl. petitionis effectum sine dubio consequi valeat, per Dominum nostrum Iesum Christum qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus in saecula saeculorum
tit. finale Explicit vita sancti Alexis confessoris
Alexius Edessae et Romae confessor saec. V: Vita

XVIII. ff. 97-101 - Vita sancti Fursei Latiniacensis abb. (= BHL 3209)
Vita sancti Fursei confessoris
inc. Fuit vir vite venerabilis Furseus nomine nobilis quidem genere - expl. merita illius clarescunt divinis virtutibus, adiuvante Domino nostro Iesu Christo qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus in saecula saeculorum
tit. finale Explicit vita sancti Fursei confessoris
Furseus Latiniacensis abbas: Vita

XIX. ff. 101-109 - Sophronius Hierosolymitanus patriarcha n. 550 ca., m. 639, Vita Mariae Aegyptiacae (= BHL 5415)
prol.
prol. inc. Secretum regis celare bonum est - expl. tempus namque est sacre prodere narrationis initium
inc. In monasterio Palestinorum fuit vir vite moribus et verbo ornatus - expl. et tunc migravit ad Dominum in pace et gratia Domini nostri Iesu Christi, qui cum Deo Patre et vivificatore et adorando Spiritu vivit et dominatur et nunc et semper et in saecula saeculorum
Maria Aegyptiaca paenitens: Vita
note Titolatura iniziale: Huius venerabilis conversionis actuum et morum vitam et penitentiam magnum virilemque certamen venerabilis Marie Egyptiace qualiter in heremo expleverit tempore vite de greco transtulit in latinum Paulus venerabilis diconus sancte Neapolis ecclesie

XX. ff. 109-112v - Vita sanctae Euphrosynae Alexandrinae v. (= BHL 2723)
Vita sancte Eufrosine
inc. Fuit vir quidam in Alexandria nomine Pafnutius - expl. dies autem migrationes eorum ad Deum celebrantur in eodem monasterio usque in presentem diem glorificantes Patrem et Filium et Spiritum Sanctum cui est honor et gloria in saecula saecolorum
Euphrosyna Alexandrina virgo saec. V: Vita

XXI. ff. 112v-113v - Vita sanctae Marinae v., Marini monachi dictae (= BHL 5528)
Vita sancte Marine
inc. Erat quidam secularis habens unicam filiam parvulam - expl. Deus per orationes eius multa mirabilia facit, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Marina virgo, Marinus monachus dicta: Vita

XXII. ff. 113v-116v - Vita sanctae Pelagiae Hierosolymis paenitentis [interprete Eustochio] (= BHL S 6607 b)
Vita sancte Pelagiae
prol.
prol. inc. Magnas semper Deo gratias referre debemus - expl. quia revelatio nostra compunctione saluberrima plena est
inc. Venerabilis Antiochene civitatis episcopus pro quadam causa evocavit ad se - expl. cum qua et nos faciat invenire misericordiam suam Dominus noster Iesus Christus, qui vivit et regnat in saecula saeculorum
tit. finale Explicit vita sancte Pelagie
Pelagia (al. Margareta, dicta Pelagius) Hierosolymis paenitens: Vita
note Versione BA/A' dell'opera secondo la classificazione dell'edizione citata in bibliografia.

XXIII. ff. 117-138 - Vita sancti Columbani Luxoviensis et Bobiensis abb.
Vita sancte Columbe abbatis
prol.
prol. inc. Sanctorum patrum qui in oriente vita et moribus claruerunt conscripte virtutes - expl. vel si possumus aptiori stilo melioramus
inc. Vir itaque venerabilis Columba nobilibus parentibus in insula Hibernia natus fuit - expl. locus ergo ille per succidua temporum curricula anni illi provintie fluenta spiritalis ministravit doctrine
note Il testo non appare identificabile con alcuna voce BHL. Tra i ff. 131 e 132 si è verificata una perdita, che interessa una sezione compresa tra le parole ad celos reversuri et quod michi e splendore illuminaret. Referens hoc illa viris doctissimis.

XXIV. ff. 138-139v - Beda Venerabilis n. 672/673 ca., m. 26-5-735, Historia ecclesiastica gentis Anglorum, lib. V cap. 12
note Estratto intitolato His temporibus miraculum memorabile et antiquorum simile in Britania Anglorum factum est namque ad exercitationem viventium de morte anime, che si trova anche in altre raccolte di Vitae Patrum qui censite.

XXV. f. 139v - Miraculum beatae virginis Mariae, frammento
Miraculum de abbatissa cuius ventrem scidit sancta Maria
inc. Erat in quodam monasterio sanctimonialium quedam abbatissa nimis dissoluta et lasciva; que cum omni luxuria
note Sopravvive solo l'inizio della narrazione, non identificata.

bibliografia Codici laurenziani del fondo Ashburnham, n° 12; Firenze. BML - Ashburnhamiani, 24-8; Les vies latines de sainte Pélagie, 18; Stangl, Die Bibliothek Ashburnham, 212

Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Ashburnham 1906

Vitae Patrum e scritti agiografici cisterciensi, di origine claravallense
orig. Clairvaux (Aube), Notre-Dame, abbazia OCist
Il codice assembla otto sezioni, tutte originarie di Clairvaux. Nel margine inferiore del f. 1 era tracciata una nota di possesso ora in parte erasa: Liber sancte [...]; nella sezione VI, ai f. 62 (margine inferiore) e 62v, si legge rispettivamente Liber beate Dei genitricis Marie et beati Bernardi Clarevallensis e Liber Clarevallis ad usum fratris [...] (di nuovo eraso). Tutti i testi sono annotati e punteggiati di manucole, di mano coeva.

U.C. I, ff. 1-19; sec. XIII-XIV
I. f. 1r-v - Hieronymus Stridonius, Vita sancti Pauli, adbreviatio (= BHL 6596)
Vita sancti Pauli primi heremite descrita a beato patre Iheronimo presbitero
prol.
prol. inc. Inter multos sepe dubitatum est a quo potissimum monachorum heremus habitari cepta sit - expl. nulli homini compertum habetur
inc. Sub Decio et Valeriano persecutoribus - expl. multo magis eligeret tunicam Pauli cum meritis eius quam regum purpuras cum gemmis suis
tit. finale Explicit vita sancti Pauli ( Epitome )
Paulus Thebaeus primus erem.: Vita
note Questo e i testi che seguono sono abbreviati: il copista segnala i passi dove avviene il salto da un estratto all'altro con un segno a forma di T e glossa personalmente la narrazione con note storiche e lessicali.

II. ff. 2-6v - Evagrius Antiochenus, Vita Antonii abbatis in Thebaide [opus Athanasii Alexandrini ep.; translatio ex graeco], adbreviatio (= BHL S 609 c)
Prologus Evagri presbiteri in vita sancti Antonii prius a beato Athanasio episcopo Alexandrie greco descripta stilo, dehinc ab eodem Evagrio in latinum translata
epilogo , ep.ded.
ep. ded. inc. Presbiter Evagrius Innocentio karissimo filio salutem in Domino. Ex alia in aliam linguam - expl. alii sillabas aucupentur et litteras, tu quere sapientiam
inc. Igitur Antonius nobilibus religiosisque parentibus ab Egypto oriundus - expl. et nemo alter usque ad hanc diem preter eos ubi sit conditus novit
epil. inc. Hic Antonio vite terminus fuit - expl. ad imitandum ipsum vel ex parte ut in omnibus clarificetur nomen eius per magistrum et hortatorem et redemptorem et salvatorem nostrum Iesum Christum, cum Spiritu Sancto cui est claritas et perpetua potestas in saecula saeculorum
tit. finale Explicit ex vita sancti Antonii monachi ( Epitome )
Antonius in Thebaide abbas n. 250 ca., m. 17-1-356: Vita
note Il testo è suddiviso in brevi capitoli, tra i quali è contato anche l'epilogo che unisce parti di quello originario e di quello aggiunto dal traduttore.

III. ff. 6v-8v - Hieronymus Stridonius, Vita sancti Hilarionis, adbreviatio (= BHL 3879)
Prologus sancti Iheronimi in vita sancti Hylarionis monachi
prol.
prol. inc. Scripturus vitam beati Hylarionis habitatorem eius invoco Spiritum Sanctum - expl. cibi potusque placuerunt
inc. Hylarion ortus vico Tabatha qui circiter quinque milia a Gaza urbe Palestine ad austrum situs est - expl. forsitan quia plus illum locum dilexerat
tit. finale Explicit ex vita sancti Hylarionis a beato Ieronimo descripta ( Epitome )
Hilarion in Palaestina abb.: Vita

U.C. I, ff. 1-19; sec. XIII-XIV
IV. ff. 8v-11v - Dionysius Exiguus fl. 497-540 ca., m. 550 ca., Vita sancti Pachomii abbatis Tabennensis translatio ex graeco, adbreviatio (= BHL 6410)
Vita sancti Pachomii
ep.ded.
ep. ded. inc. Domine ac venerande in Christo quoque magnificentissime Dionisius Evagrius - expl. eo fiunt inimici deteriores
inc. Dominus noster Iesus Christus sapientie fons - expl. quia ipsi debetur omnis laus et gloria in saecula saeculorum
( Epitome )
Pachomius Tabennensis abb.: Vita

U.C. I, ff. 1-19; sec. XIII-XIV
V. ff. 11v-13v - Euphemius translator fl. ante 870, Vita Basilii Caesareae episcopi opus Amphilochii Iconiensis pseudo; translatio ex graeco, adbreviatio (= BHL 1023)
Prologus Amphilochii Yconii episcopi in ex vita et ex miraculis sancti Basilii
prol.
prol. inc. Dilectissimi, non erat indecorum filios fideles patris contristari defunctione - expl. virtutes ipsius enarrantes
inc. Basilius itaque solus ut sic dicam equalem et decentem ostendit in terra vitam - expl. secundum operationem Spiritus Sancti conscripta cum eo in celesti libro in gloriam et laudem Domini nostri Iesu Christi cui cum Patre est gloria similis et Sancto ac vivifico Spiritu nunc et semper et in saecula saeculorum
tit. finale Explicit ex vita sancti Basilii ( Epitome )
Basilius Caesareae episcopus n. 270, m. ca. 345: Vita

VI. ff. 13v-17v - Leontius Neapolitanus episcopus saec. VII, Vita Iohannis Eleemosinarii, adbreviatio (= BHL 4388)
Prologus Anastasii ad Nicholaum papam in vita sancti Iohannis eleemosinarii Alexandrini archiepiscopi
prol.
praef. inc. Cogitante ac diu tacite solliciteque mecum considerante - expl. sed quid translatum sit
prol. inc. Intentio quidem una est nostra quoque et eorum qui ante nos fuerunt - expl. ad memoriam studuimus revocare
inc. Cum pervenissem Alexandriam ego indignus - expl. reliquie suavitate profluant unguentorum ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi cui est honor et gloria cum Patre in unitate Spiritus Sancti per omnia saecula saeculorum
tit. finale Explicit ex vita sancti Iohannis eleemosinarii
Iohannes Eleemosynarius, Alexandrinus ep.

U.C. I, ff. 1-19; sec. XIII-XIV
VII. ff. 17v-18v - Antonius hagiographus fl. saec. V, Vita Symeonis Stylitae senioris, adbreviatio (cfr. BHL 7959)
Ex vita sancti Symeonis qui stetit in columpnis
inc. Sancte recordationis beatus Symeon cuius depositionem hodie celebramus - expl. celebratur autem dies depositionis beatissimi Symeonis nonas ianuarii, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria cum Deo Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
tit. finale Explicit ex vita sancti Symeonis qui stetit in columpnis annis XLVI
Symeon stylita senior: Vita

VIII. ff. 18v-19 - Vita sancti Frontonii in Aegypto ab., adbreviatio (= BHL 3189)
Prologus in actibus sancti Frontonii quos scripsit sanctus Iheronimus
prol.
prol. inc. Quoniam sepe desideratis audire - expl. quoniam satis edificat monachos presens opusculum
inc. Igitur Frontonius verax Dei servus - expl. hec Antonio imperante gesta sunt decimo et tertio anno imperii eius
tit. finale Explicit ex vita sancti Frontonii
Frontonius seu Fronto in Aegypto abbas saec. II: Vita

IX. f. 19r-v - Hieronymus Stridonius, Vita Malchi, adbreviatio (= BHL 5190)
Ex narratione sancti Iheronimi de captivo monacho Malcho
inc. Qui legis imitare quod legis. Dum apud Maronias triginta ferme milibus ab Antiochia - expl. et hominem Christo deditum posse mori non posse superari
tit. finale Explicit de captivo monacho Malcho
Malchus captivus mon.: Vita

U.C. II, ff. 20-27; sec. XIII-XIV
X. ff. 20-23 - Passio sancti Iacobi Intercisi mart. in Perside (= BHL 4100)
Passio sancti Iacobi martyris qui dicitur Intercisus
inc. Temporibus Hisdigerni principis Persarum erat in regione Eluzza in civitate Bilape vir quidam Iacobus nomine - expl. cantantes et psallentes Domino qui coronam victorie dat suis martyribus, cui est honor et gloria, virtus et imperium per omnia saecula saeculorum
Iacobus Intercisus in Perside mart.: Passio

U.C. II, ff. 20-27; sec. XIII-XIV
XI. ff. 23v-27 - Passio sancti Albani Hungariae regis ficticii mart. [perperam Trasamundo Claraevallensi adscripta] (= BHL 201)
Passio sancti Albini martyris cuius miri actus leguntur
inc. Erat olim in partibus Aquilonis homo quidam potens et nobilis qui et gloria preminebat - expl. a nostris facinoris ablui et super nivem dealbari, prestante Domino nostro Iesu Christo qui tecum et cum Spiritu Sancto vivit et regnat per omnia saecula saeculorum
Albanus Hungariae rex ficticius mart.
note Parte del foglio finale e il verso rimangono vuoti.

U.C. III, ff. 28-35; sec. XIV
XII. ff. 28-34v - Vita sancti Petri Iuliacensis prioris (= BHL 6715)
inc. Beatus Petrus Anglice regionis indigena - expl. qui mox ut ibi dormivit manus lese sanitatem recepit
Petrus Iuliacensis prope Molismum prior m. 1136: Vita
note Nel margine superiore una mano più recente titola così il testo anepigrafo: Vita sanctissimi Petri qui cum sanctissimo Stephano tertio Cisterciensi abbati de Anglia in Galliam venit et cum eo factus est monachus Molismensis. Parte del f. 34v e tutto il f. 35 restano vuoti.

U.C. IV, ff. 36-44; sec. XIII-XIV
XIII. ff. 36-44v - Iohannes Eremita fl. ante 1150, m. 12-11-1179, Vita sancti Bernardi Claraevallensis (= BHL 1234)
Epistola Iohannis Heremite ad Petrum Tusculanensem episcopum de vita beati patris nostri Bernardi primi Clarevallensis abbatis
prol., ep.ded.
ep. ded. I inc. Iuxta petitionem et desiderium vestrum - expl. ut inchoator et consummator huius operis
ep. ded. II inc. Petis a me, miles Christi - expl. divina illi sese proderent sacramenta
prol. inc. Qui vitas sanctorum, fratres carissimi, vult scribere - expl. sicut decet de beato viro dicere que vera sunt
inc. Beatissimus igitur Bernardus in pago Lingonensi Fontanis oppido - expl. et ceteri qui presentes aderant plurimum edificati fuerunt
note Come nei casi precedenti, parte del foglio finale resta vuota.

U.C. V, ff. 45-52; sec. XIII-XIV
XIV. ff. 45-52v - Chronicon Claraevallense, estratti
Ascelina Cisterciensis virgo OCist saec. XII, Hemelina Cisterciensis conversa m. ca. 1178
note Sono raccolti estratti dal 1147 al 1192, mescolati ad altri dal Liber miraculorum di Gossuino relativi a santa Emelina (f. 46, cfr. BHL S 721 b) e sancta Ascelina (ff. 47v-49, cfr. BHL 3802).

U.C. VI, ff. 53-62; sec. XIII-XIV
XV. ff. 53-62
Estratti morali e disciplinari (i sette vizi, la confessione)
note La sezione ha inizio acefala e doveva costituire l'ultima parte di un codice originario: al f. 62 e 62v si leggono infatti gli ex libris riportati nella nota iniziale.

U.C. VII, ff. 63-78; sec. XIII-XIV
XVI. ff. 63-77v - Caesarius Heisterbacensis prior n. 1180 ca., m. post 1240, Dialogus miraculorum aa. 1219-1223, estratti
note Rimane vuoto il f. 78r-v.

U.C. VIII, ff. 79-84; sec. XIII-XIV
XVII. ff. 79-84v
Raccolta di miracoli di monaci cisterciensi
prol.
prol. inc. Ab initio fundationis domus nostre constat hoc in loco viros fuisse magnificos - expl. digni non erant eos turbis apponere
inc. Homo magnus dominus castri de Malberg vir dives - expl. quin ser Brundanus maledictionis sermonem proferebat

bibliografia Catalogue of the manuscripts at Ashburnham Place, s.p.; Mula, Gossuinus, 91-4; Narducci, Indici alfabetici per autori e per soggetti, 83