Si informano i lettori che dal 19 settembre 2018 Mirabile funziona su un motore di ricerca più avanzato e open source, che consente una maggiore efficienza delle funzionalità offerte e l'implementazione di nuove in un prossimo futuro.
La fase di testaggio della nuova infrastruttura è stata condotta dalla redazione dell'Archivio Integrato per il Medioevo (AIM).
A fronte di malfunzionamenti inattesi, che potrebbero verificarsi a proposito di domande complesse, il lettore è pregato di segnalarlo alla redazione, utilizzando il seguente indirizzo redazione@mirabileweb.it. E noi lo ringraziamo di questa collaborazione.

MIRABILE

Archivio digitale della cultura medievale
Digital Archives for Medieval Culture

Eusebius, Pontianus, Vincentius et Peregrinus Romae martyres saec. II in MAGI
Eusebius, Pontianus, Vincentius et Peregrinus Romae martyres saec. II
Trovati 2 records. Pagina 1 di 11


Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Pl. 20.3

Segmento di leggendario (1 maggio - 28 agosto), di origine lucchese
sec. XII terzo quarto; orig. Lucca
La composizione del santorale suggerisce l'origine lucchese della raccolta.

I. ff. 176, mutilo
Leggendario (1 maggio - 28 agosto)
ordinamento Per circulum anni


1. f. 1r-v - Passio sancti Philippi ap. (= BHL 6813 [laudatio] - 6814)
tit. Prologus in passione sancti Philippi
laudatio inc. Philippus qui interpretatur os lampadis - expl. cuius natalis kalendas maii celebratur
inc. Post ascensionem Domini et salvatoris Philippus apostolus per annos viginti instanter predicavit - expl. ubi prestantur populo beneficia Dei orante apostolo Philippo omnibus qui credunt in Domino Iesu Christo, cui est honor et potestas per infinita saecula saeculorum
Philippus apostolus: Passio
data liturgica 1 maggio (non indicata)


2. ff. 1v-3 - Passio sancti Iacobi minoris ap. (= BHL 4088 [prol.] - BHL S 4096 b)
prol.
tit. Prologus in passione sancti Iacobi apostoli Christi
prol. inc. Iacobus frater Domini Hierosolymorum primus episcopus - expl. ordinatio vero sexto kalendas ianuarias
inc. Iacobus qui dicebatur frater Domini qui et Iustus cognominatus est ab antiquis - expl. quoniam ipsorum est regnum celorum, ipso adiuvante qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus per infinita saecula saeculorum
Iacobus Minor apostolus: Passio
data liturgica 1 maggio (non indicata)


3. ff. 3-4v - Passio sancti Sigismundi Burgundiorum regis mart. (= BHL 7717)
tit. Passio sancti Sigismundi regis et martyris
inc. Tempore Tiberii senioris augusti qui sicut reliquas regiones ita Gallias Ausoniamque regebat - expl. passus est autem sanctus Sigismundus rex et martyr sexto nonas maii, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Sigismundus Burgundionum rex mart.: Passio
data liturgica 2 maggio
note Il testo è posticipato di un giorno rispetto alla sua data consueta e suddiviso in nove lectiones.


4. ff. 4v-8 - Passio sanctorum Alexandri, Eventii, Theoduli, Hermetis et Quirini mart. (= BHL 266)
tit. Sanctorum martyrum Alexandri, Eventii et Theodoli
inc. Quinto loco a beato Petro apostolo Romane urbis ecclesie cathedram Alexander sedit - expl. Sanctorum autem ipsorum natalis est quinto nonarum maiarum, auxiliante atque protegente Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria, virtus et potestas per inmortalia saecula saeculorum
Alexander papa, Eventius, Theodulus, Hermes et Quirinus Romae martyres: Passio
data liturgica 3 maggio (non indicata)


5. ff. 8-11 - Inventio et translatio sanctae Crucis (= BHL S 4169 n [inc.] e BHL 4169 [expl.])
tit. Tractatus inventionis sancte Crucis
inc. Anno ducentesimo trigesimo sexto a destructione templi et eversione Ierusalem a Vespasiano et Tito filio eius - expl. accipiant partem cum genitrice Maria matre Domini nostri ad laudem Domini nostri Iesu Christi, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Iesus Christus (ss. crucis): Inventio + translatio
data liturgica 3 maggio (non indicata)


6. ff. 11-13v - Legenda sancti Senesii mart. (= BHL 7576)
tit. Passio sancti Senesii martyris
inc. Dum sevissimorum paganorum iniqua persecutio Christi milites atque servos diversis suppliciis exacerbaret - expl. et Lucana civitas per meritis eiusdem protegitur atque defenditur, per Dominum nostrum Iesum Christum cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Senesius (Sinesius, Genesius) martyr: Vita
data liturgica 4 maggio
note Il testo è suddiviso in nove capoversi, evidentemente intesi come lectiones. Segue un rimando per la leggenda di Michele.


7. ff. 13v-15 - Passio sanctorum Gordiani et Epimachi mart. (= BHL 3612)
tit. Passio sancti Gordiani martyris
inc. Temporibus Iuliani impiissimi imperatoris devulgati sunt multi Christiani - expl. beneficia eorum ac virtutes florent usque in hodiernum diem, ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi cui est honor in saecula saeculorum
Gordianus et Epimachus mart.: Passio
data liturgica 10 maggio


8. ff. 15-20 - Passio sanctae Christinae Vulsinii v. mart. (= BHL 1748 [inc.] e 1479 [expl.])
tit. Passio sancte Christine virginis
inc. Erat quedam sacra et sancta puella de Tyro nomine Christina - expl. consummata est autem sancta Christina octavo kalendas augustas in civitate Tyro, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Christina Vulsinii, alias in Tyro civitate virgo martyr saec. III: Passio
data liturgica 10 maggio


9. ff. 20-23 - Passio sanctorum Nerei et Achillei mart. (= BHL 6058-6060)
prol.
tit. Passio sanctorum martyrum Nerei et Achillei - Rescripta Marcelli ad Nereum et Achilleum
prol. inc. Nisi studia catholicorum securitatis sue somno quiescerent - expl. obviantes atque letantes pervenire meruerunt
inc. Primum itaque ad edificationem omnium quorum est studium placendi Deo sumamus - expl. gratia Domini nostri Iesu Christi tecum. Finiunt rescripta Nerei et Achillei
rescr. inc. Marcellus servus Christi sanctis confessoribus Nereo et Achilleo - expl. sollicite breviterque intimabo
tit. finale Explicit de apostoli Petri veritate
Nereus, Achilleus et soc. mart.: Passio
data liturgica 12 maggio
note La parte di Marcello è distinta con una propria titolatura (f. 22v).


10. f. 23r-v - Passio sanctae Petronillae Romanae v. (= BHL 6061 [inc. beta])
tit. De obitu Petronille et de passione Felicule
inc. Petronillam itaque bene nostis voluntatem Petri apostoli clenicam factam - expl. et precipitata est in cloacam
Petronilla Romana virgo: Passio
data liturgica 12 maggio
note Come sempre, il testo è seguito senza soluzione di continuità dalla parte relativa a Nicomede.


11. f. 23v - Passio sancti Nicomedis presb. mart. Romae (= BHL 6062)
inc. Sanctus autem Nicomedes presbyter in speculis positus occulte liberavit corpus eius - expl. qui passus est pro nomine Domini nostri Iesu Christi
tit. finale Expliciunt rescripta missa ad Nereum et Achilleum
Nicomedes presb. Romae mart.: Passio
data liturgica 12 maggio


12. ff. 23v-24 - Passio sanctorum Nerei et Achillei mart. (= BHL 6063)
tit. Rescripta de passione eorum
inc. Eutices, Victorinus et Maro servi Domini nostri Iesu Christi Marcello - expl. dies natalis eorum quarto idus madii
Nereus, Achilleus et soc. mart.: Passio
data liturgica 12 maggio


13. f. 24r-v - Passio sanctorum Maronis, Eutychetis et Victorini mart. (= BHL 6064)
inc. Accepta scripta Marcellus germanum suum ad insulam misit - expl. in qua prestantur beneficia Domini usque in hodiernum diem
Maro, Eutyches et Victorinus mart.: Passio
data liturgica 12 maggio
note Il testo segue senza distinzione il precedente.


14. ff. 24v-25 - Passio sancti Pancratii Romae mart. (= BHL 6427)
tit. Passio sancti Pancratii martyris
inc. Temporibus Valeriani et Gallieni fuit vir quidam apud provinciam Frigiam - expl. martyrizatus est autem beatissimus Panchratius die quarto iduum maiarum sub Valeriano et Gallieno imperatoribus, regnante vero Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Pancratius Romae mart.: Passio
data liturgica 12 maggio


15. ff. 25-27 - Vita sancti Theodori Lucensis ep. (= BHL 8087)
tit. Vita sancti Theodori episcopi et confessoris
inc. Sancti Theodori confessoris atque pontificis hodierne festivitatis memorie traditur - expl. eius intercedentibus meritis omnium piaminum squalore mereamur purgari, quod ipse prestare dignetur qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus per infinita saecula saeculorum
Theodorus Lucensis ep.: Vita
data liturgica 19 maggio (non indicata)


16. ff. 27-29v - Vita sanctorum Iusti et Clementis afrorum [auctore Blideranno] (= BHL 4606)
tit. Natale sanctorum Iusti et Clementis
inc. Ad honorem sancte et individue Trinitatis loquendum est de duobus viris - expl. migraverunt de hoc caduco et infido seculo, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor, virtus et imperium cum Patre in unitate Spiritus Sancti Deus per infinita saecula saeculorum
Iustus et Clemens Afri, Volaterris culti saec. V: Vita
data liturgica 5 giugno (non indicata)
note Si indica qui tra le date del culto dei due santi la più vicina a questa collocazione nella serie della raccolta.


17. ff. 29v-30v - Passio sanctae Iuliae v. in Corsica mart. (= BHL 4516)
prol.
tit. Prologus sancte Iulie virginis
prol. inc. Scriptum est, fratres carissimi: Narrabunt ea filiis suis - expl. totam provinciam consecravit
inc. In illo tempore cum civitas Carthago capta fuisset - expl. ubi florent orationes sanctorum ad laudem Domini nostri Iesu Christi, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Iulia virgo in Corsica mart.: Passio
data liturgica 22 maggio


18. ff. 30v-42v - Passio sancti Urbani I papae (= BHL 8376-8374)
tit. Passio sancti Urbani pape Romane urbis
item I inc. Urbanus episcopus natione Romanus ex nobilissima prosapia ortus est - expl. cantantes et funeris exequiis persolventes Domino psallebant
item II inc. His ita peractis abiit Carpasius vicarius - expl. ad quorum venerabiles sepulturas multa patrantur mirabilia usque in presentem diem, ad honorem Salvatoris nostri Iesu Christi qui cum Patre ac Flamine Sancto vivit et regnat Deus per eterna saecula saeculorum
Urbanus I papa: Passio
data liturgica 25 maggio (non indicata)
note Le due parti sono distinte andando a capo. Tra questo testo e il successivo è inserito il solo inizio della passione di Petronilla (in effetti ricordata il 30 o 31 maggio, anche se spesso anticipata come qui nel gruppo di Nereo e Achilleo al 12), con uno spazio vuoto destinato al titolo e il rimando: Require retro in legenda sanctorum Nerei et Archilei in rescriptis Marcelli.


19. ff. 42v-44v - Passio sanctorum Marcellini presb., Petri diac. et soc. Romae mart. (= BHL 5231)
tit. Passio sanctorum martyrum Marcellini et Petri
inc. Benignitas salvatoris nostri martyrum perseverantia comprobata eo usque processit - expl. et sepelivit sub die quarto nonas iunias in pace
Marcellinus presb., Petrus diac. et soc. Romae mart.: Passio
data liturgica 2 giugno


20. ff. 44v-47 - Passio sanctorum Primi et Feliciani Romae mart. (= BHL 6922)
tit. Passio sanctorum martyrum Primi et Feliciani
inc. Temporibus Dioclitiani et Maximiani imperatorum seva fuerat Christianis orta tempestas - expl. quorum natalis est sexto idus iunias, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Primus et Felicianus Romae mart.: Passio
data liturgica 9 giugno


21. ff. 47-49v - Vita et passio sancti Barnabae ap. (= BHL 986)
prol., epilogo
tit. Vita beati Barnabe apostoli
prol. inc. Redemptor et salvator noster Dominus Iesus Christus - expl. fida relatione pandere curamus
inc. Denique iste est ille Barnabas sanctissimus qui et Ioseph unus ex septuaginta duobus discipulis Domini salvatoris - expl. sensum magis quam verba sequentes fideliter declaremus
Barnabas apostolus: Vita + passio
data liturgica 11 giugno
note Il prologo è indistinto dal testo.


22. ff. 49v-51 - Vita sancti Barnabae ap. (= BHL 983)
tit. Passio beatissimi Barnabe apostoli de greco in latino translatum est per Iohannem qui et Marcus vocatur
inc. Iohannes igitur qui et Marcus dicitur, famulus Domini Iesu Christi - expl. cum hymnis et laudibus mirifice collocatum est ad honorem Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat per omnia saecula saeculorum
Barnabas apostolus: Vita
data liturgica 11 giugno


23. ff. 51-56v - Passio sanctorum Viti, Modesti et Crescentiae mart. (= BHL 8714)
prol.
tit. Passio sancti Viti martyris
prol. inc. Magnitudinem Dei atque mansuetudinem veluti considerandam nobis proposuit scriptura sancta - expl. dum Christum in martyre diabolum vicisse perpendit
inc. Igitur beatus Vitus Lucania provincia hortus nobili stirpe progenitus - expl. atque eos prodigiis coruscare in terris largitur qui vivit et regnat perhenniter per cuncta saecula saeculorum
Vitus, Modestus et Crescentia Romae mart.: Passio
data liturgica 15 giugno
note In margine alla fine una nota rimanda per Marco e Marcelliano all'interno della leggenda di Sebastiano, indicando gli estremi testuali della sezione a loro relativa.


24. ff. 56v-57v - Ambrosius Mediolanensis episcopus pseudo, Inventio et passio sanctorum Gervasii et Protasii mm. Mediolani (= BHL 3514)
prol.
tit. Passio sanctorum martyrum Gervasii et Protasii
prol. inc. Ambrosius servus Christi fratribus per omnem Italiam in Domino eternam salutem - expl. de inventione sanctorum corporum ad letitiam invitemus
inc. In diebus transacte nuper quadragesime - expl. credens me orationibus eorum consequi misericordiam Domini nostri Iesu Christi, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Gervasius et Protasius Mediolani mart.: Passio
data liturgica 19 giugno
note Prologo indistinto dal testo. Nella titolatura le parole sanctorum martyrum sono state erase.


25. ff. 57v-60v - Epistola Uranii presbyteri de Paulini obitu (= BHL 6558)
ep.ded.
tit. Vita sancti Paulini
ep. ded. inc. Domino illustri et in Christo merito venerabili Pacato Urianus presbyter - expl. dicendi materiam subministrarent
inc. Igitur sanctus Paulinus episcopus Burdigali opido Galliarum oriundus fuit - expl. quia si Christo placuerit continuo navigare dispono
Paulinus Nolanus ep.: Epistola
data liturgica 22 giugno
note Come segnala la nota alla voce BHL, all'interno del testo è inserita la narrazione tratta da Dialogi III 1 (= BHL 6560; cfr. il ms. Edili 134).


26. ff. 60v-65
tit. Cinque sermoni per la natività del Battista, attribuiti i primi tre ad Agostino, gli altri ad Ambrogio


27. ff. 65-66v - Passio sanctorum Gallicani, Iohannis et Pauli mart. (= BHL 3237)
tit. Passio sanctorum martyrum Iohannis et Pauli
inc. Sub Constantino Gallicano duce Romani exercitus Persarum gens quae Syriam invaserat victa est - expl. cuius martyrium ex eo colitur in civitate Hostiensi usque in hodiernum diem
Gallicanus, Iohannes et Paulus mart.: Passio
data liturgica 26 giugno


28. ff. 66v-67 - Passio sanctorum Gallicani, Iohannis et Pauli mart. (cfr. BHL S 3242 d [inc.] e BHL 3239 [expl.])
tit. Item de obitu eorum
inc. Igitur postquam Constantinus migravit ad celos - expl. Ipso autem Terentio referente ista passio sanctorum scripta est, ad laudem Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Gallicanus, Iohannes et Paulus mart.: Passio
data liturgica 26 giugno


29. ff. 67-68 - Liber pontificalis, cap. 105 (Leone IV)
tit. Vita sancti Leonis pape
inc. Leo natione Romanus ex patre Amaldo sedit annos VIII menses III dies VI - expl. cum effigie hominis gerentis in capite gemmas praxinas quintas
Leo IV papa: Vita
data liturgica 28 giugno (non indicata)
note La data propria di questo pontefice sarebbe il 17 luglio, ma è evidente dalla posizione nella raccolta che si intendeva destinare il testo al 28 giugno, data dell'omonimo Leone II. Si riporta solo la prima parte del testo, fino a p. 108 ll. 5-7 dell'edizione Duchesne, vol. II.


30. ff. 68-69
tit. Sermone in lode di Leone papa


31. ff. 69-74v - Passio sanctorum Petri et Pauli apostolorum (= BHL 6670 [prol. I] - 6573 [prol. II] - 6657)
prol.
tit. Passio sanctorum apostolorum Petri et Pauli
prol. I inc. Symon qui interpretatur obediens - expl. cuius natalis III kal. iulii celebratur
prol. II inc. Paulus qui interpretatur pius - expl. eodem die quo Petrus caput truncatus ibique sepultus est
inc. Cum venisset Paulus Romam convenerunt ad eum omnes Iudei - expl. in via Ostiense miliario secundo, ubi prestantur beneficia eorum assidue fideliter poscentibus, ad laudem et gloriam Domini nostri Iesu Christi qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat per infinita saecula saeculorum
Petrus et Paulus: Passio
data liturgica 29 giugno (non indicata)


32. ff. 74v-81 - Linus papa pseudo, Martyrium beati Petri apostoli (= BHL 6664)
prol.
tit. Vita vel actus sive passio beati Petri apostolorum principis feliciter edita a beato Lino episcopo papa Romane urbis - Passio sancti Petri apostoli
pars. I, prol. inc. Licet plurima de apostolicis signis sacra evangeliorum - expl. sumamus exordium
inc. Igitur post corporeum dominice nativitatis adventum - expl. tunc et Paulus apostolus Romam veniens Christum Dominum predicabat
pars II, prol. inc. Symon qui interpretatur obediens - expl. cuius natalis III kal. iulii celebratur
inc. Tempore igitur Neronis cesaris erant Rome salutiferi doctores Christianorum - expl. ex omni parte confirmata est in nomine Domini Patris omnipotentis et in nomine Iesu Christi Filii eius Domini nostri et in sanctificatione Spiritus Sancti cui est honor et gloria et imperium per infinita et inmortalia saecula saeculorum
Petrus apostolus: Vita + passio
data liturgica 29 giugno (non indicata)
note La narrazione è divisa in due parti presentate come testi a sé stanti (tanto che alla seconda è premesso un prologo, che ripete quello già copiato con la passione comune a Paolo); il punto della spezzatura (f. 78v, dove si trova il secondo titolo) corrisponde a Mombritius II, p. 362 ll. 57-8. La BHL al n° 6666 registra la seconda parte isolata. Le due sezioni sono suddivise rispettivamente in dodici e sette lectiones non numerate fin dall'origine, cui a margine si aggiungono nel primo caso le indicazioni di tre lectiones, nel secondo di nove (le prime tre interne al primo dei sette capoversi).


33. ff. 81-82 - Passio sanctorum Petri et Pauli apostolorum (= BHL 6654-6649 [epil.])
epilogo , additamentum
tit. Passio sanctorum apostolorum Petri et Pauli ex istoria Iosephi
addit. inc. Ego Marcellus servus domini mei Petri apostoli et eiusdem discipulus que vidi scripsi
inc. Erant tunc temporis Rome Petrus et Paulus doctores Christianorum - expl. et ipse et Paulus alter cruce alter gladio necati sunt
epil. inc. Desertus igitur Nero non post multos tunc dies - expl. passi sunt sub die tertio kalendarum iuliarum, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Petrus et Paulus: Passio
data liturgica 29 giugno (non indicata)
note L'epilogo non è distinto dal resto della narrazione. Come nel caso precedente, il testo è impaginato in sette capoversi non numerati, a margine dei quali vengono aggiunte indicazioni di lectiones (di nuovo nove, dimezzando il primo e il settimo capoverso).


34. ff. 82-85 - Passio sancti Pauli ap. (= BHL 6573 [prol.] - 6570)
prol.
tit. Prologus super passionem sancti Pauli apostoli
prol. inc. Paulus qui interpretatur pius - expl. eodem die quo Petrus capite truncatus ibique sepultus est
inc. Cum venissent Romam Lucas a Galatia et Titus a Dalmatia - expl. ieiunium usque ad vesperam percurrentes baptizati sunt in nomine Domini nostri Iesu Christi cui cum Patre et Spiritu Sancto est honor et gloria, virtus et imperium per omnia saecula saeculorum
Paulus apostolus: Passio
data liturgica 29 giugno (non indicata)
note Il prologo ripete il secondo dei due premessi alla passione comune che apre il dossier su Pietro e Paolo. Di nuovo sono aggiunte a margine le indicazioni per nove lectiones.


35. ff. 85v-87
tit. Due sermoni per la stessa ricorrenza, il primo attribuito a Leone papa


36. ff. 87v-99v - Vita sancti Martialis Lemovicensis ep. [auctore pseudo Aureliano] (= BHL 5552 - BHL S 5552 b [carmen])
carmen
tit. Vita sancti ac beatissimi confessoris Christi Martialis Lemovice urbis primi pontifici - Versus Fortunati in vita sanctissimi Martialis apostoli Christi
inc. Predicante Domino nostor Iesu Christo apud Iudeam in tribu Beniamin - expl. mereamur participes adscisci collegio in regnum Domini nostri Iesu Christi, cui est gloria in saecula saeculorum
carmen inc. Christe, principium, finis, lux, est via Christus - expl. Christe caput, finisque cluens, pax, lux, via Christe
Martialis Lemovicensis ep.: Vita
data liturgica 30 giugno
note I 17 versi che seguono la narrazione (dal f. 99) sono editi proprio sulla base di questo manoscritto in PL 88,115-116, al termine del libro II della miscellanea di opere di Venanzio Fortunato.


37. ff. 99v-100v - Passio sanctorum Processi et Martiniani Romae mart. (= BHL 6947)
tit. Natale sanctorum Processi et Martiniani
inc. Tempore quo Symon magus crepuit intus - expl. ubi prestantur beneficia eorum usque in hodiernum diem, regnante Domino nostro Iesu Christo qui cum Deo Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Processus et Martinianus Romae mart.: Passio
data liturgica 2 luglio


38. ff. 100v-101v - Passio sanctae Felicitatis cum septem filiis (= BHL 2853)
tit. Natale sancte Felicitatis cum filiis suis
inc. Temporibus Antonini imperatoris orta est seditio pontificum - expl. contempnentes penas et verbera Christi amici facti sunt in regna caelorum, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Felicitas cum septem filiis Romae mart.: Passio
data liturgica 10 luglio


39. ff. 101v-103 - Passio sanctorum Naboris et Felicis Mediolani mart. (= BHL 6029)
tit. Passio sanctorum martyrum Naboris et Felicis
inc. Regnante impio Maximiano imperatore in civitate Mediolanensi erat persecutio ingens Christianorum - expl. Passi sunt sancti martyres Nabor et Felix quinto iduum Iuliarum sub Maximiano imperatore, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Nabor et Felix Mediolani mart.: Passio
data liturgica 12 luglio


40. ff. 103-104 - Epistola de passione Ciryci et Iulittae Tarsi mart. [Theodoro ep. Iconii adscripta] (= BHL 1801)
tit. Passio sanctorum martyrum Quirici et Iulitte
inc. Carissimo et coepiscopo Zosimo Theodorus annuente Deo presul in Domino salutem - expl. sed veritati consentire in Christo Iesu Domino nostro cui est cum Patre et Spiritu Sancto honor et potestas in saecula saeculorum
Cirycus (Quiricus) et Iulitta Tarsi mart.: Epistola
data liturgica 15 luglio (non indicata)
note La data è chiaramente, come in altri leggendari qui descritti, quella bizantina (in luogo del 16 giugno dei martirologi latini).


41. ff. 104-107 - Vita sancti Alexii Edessae et Romae conf. (cfr. BHL S 290 c)
tit. Vita sancti Alexii confessoris
inc. Tempore Arcadii et Honorii imperatorum fuit quidam homo religiosus in urbe Roma - expl. et in quacumque angustia vel tribulatione positi erant eius obtentu liberabantur, prestante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Alexius Edessae et Romae confessor saec. V: Vita
data liturgica 17 luglio (non indicata)
note Mentre l'incipit corrisponde alla voce indicata, l'explicit appare una versione variante del racconto proprio del gruppo 1 delle voci BHL (la sepoltura nel mausoleo, il profumo miracoloso).


42. f. 107r-v - Vita beatae Mariae Magdalenae paenitentis (= BHL 5456)
tit. Vita sancte Marie Magdalene
inc. Iosephus narrat de Maria Magdalena quod post ascensionem Domini virum amplius videre noluit - expl. et repleantur virtutum unguentis, ipso adiuvante qui cum Patre eterno et cum Spiritu Sancto idem eternus vivit et gloriatur et regnat Deus per infinita saecula saeculorum
Maria Magdalena paenitens: Vita
data liturgica 22 luglio (non indicata)


43. ff. 107v-111v - Passio sancti Apollinaris ep. (= BHL 623)
tit. Passio sancti Apollinaris et martyris Christi
inc. In diebus Claudii Cesaris veniens beatus Petrus apostolus Iesu Christi Nazareni ab Antiochia - expl. Martyrizatus est beatissimus Apolenaris sacerdos et martyr sub Vespasiano cesare die decimo kalendarum augustarum, regnante vero Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Apollinaris Ravennas episcopus: Passio
data liturgica 23 luglio (non indicata)


44. ff. 111v-113v - Passio sancti Iacobi maioris ap. (= BHL 4056-4057)
prol.
tit. Prologus in passionem sancti Iacobi apostoli fratris Iohannis evangeliste
prol. inc. Iacobus qui interpretatur subplantator - expl. natalis eius celebratur VIII kal. augusti
inc. Apostolus Domini nostri Iesu Christi Iacobus, frater Iohannis apostoli et evangeliste - expl. cum apostolo una hora simul martyr effectus perrexit ad Dominum, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Iacobus Maior: Passio
data liturgica 25 luglio (non indicata)


45. ff. 113v-116 - Passio sancti Christophori in Lycia mart. (cfr. BHL S 1775 b)
tit. Passio sancti Christofori martyris
inc. In illo tempore quo Dagnus rex regnabat in civitate que dicitur Samon - expl. una cum aliis martyribus sociis eius VIII kal. aug. in Samon civitate sub Dagno rege, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria, virtus et imperium in saecula saeculorum
Christophorus in Lycia martyr m. 250: Passio
data liturgica 25 luglio
note Anche se non alla lettera, il testo corrisponde alla voce indicata.


46. ff. 116-120 - Passio sancti Pantaleoni Nicomediae mart. (= BHL 6438)
tit. Passio sancti Pantaleoni martyris
inc. In civitate Nicomedia Maximianus imperator multos Christianos persequebatur - expl. in Nicomedia civitate extra murum in villa scilicet cuiusdam Amantis scholastici viri, ad laudem Domini nostri Iesu Christi cui est honor et gloria, virtus et potestas in saecula saeculorum
Pantaleon Nicomediae mart.: Passio
data liturgica 26 luglio
note La voce BHL rimanda proprio a questo manoscritto per la variante beta dell'explicit.


47. ff. 120-123 - Passio sanctorum Nazarii et Celsi Mediolani mart. (= BHL 6040)
tit. Passio sanctorum martyrum Nazarii et Celsi
inc. Nazarius genitus a patre nomine Africano et genere et patria Afer - expl. mundati sunt confestim per virtutem et gratiam Domini nostri Iesu Christi cui sit honor et gloria in saecula saeculorum
Nazarius et Celsus Mediolani mart.: Passio
data liturgica 28 luglio


48. f. 123r-v - Passio sancti Felicis II papae (= BHL 2857)
tit. Passio sancti Felicis pape
inc. Fuit autem temporibus Constantini filii Constantini magni principis usque ad Constantium Augustum Liberius quidam papa - expl. cuius natale celebratur IIII kal. augusti ad laudem et gloriam Dei usque in hodiernum diem, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Felix II papa m. 22-11-365: Passio
data liturgica 29 luglio (non indicata)


49. ff. 123v-124 - Passio sanctorum Simplicii, Faustini et Beatricis Romae mart. (= BHL 7790)
tit. Passio sanctorum Simplicii, Faustini et Beatricis
inc. Temporibus Dioclitiani et Maximiani sceleratissimorum imperatorum multi Christianorum necati sunt - expl. pax dabitur ecclesiis, quod factum est Domino nostro Iesu Christo auxiliante cui est honor et gloria, potestas et imperium una cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti per omnia saecula saeculorum
Simplicius, Faustinus et Beatrix Romae mart.: Passio
data liturgica 29 luglio


50. ff. 124-125 - Passio sancti Polychronii Babylonis ep. (= BHL 6884)
tit. Passio sanctorum martyrum Abdon et Sennen
inc. Horta tempestate sub Decio multi Christianorum necati sunt in urbe Roma - expl. et sepelierunt in predio suo iuxta civitatem Cordulam X kalendas martias
Polychronius Babylonis ep., Parmenius presb. et soc. mart.: Passio
data liturgica 30 luglio
note Come sempre, questa prima parte della passione ciclica è trascritta senza soluzione di continuità con il testo seguente e sotto una titolatura riferita ai suoi due protagonisti.


51. ff. 125-126v - Passio sanctorum Abdon et Sennen (= BHL 6)
inc. Eodem tempore cepit Decius curiose querere Christianos - expl. et translata sunt in coemeterio Pontiani ad Ursum pileatum, regnante Domino nostro Iesu Chsristo cui est honor et gloria, virtus et potestas per infinita saecula saeculorum
Abdon et Sennen Romae mart.: Passio
data liturgica 30 luglio
note Copiata di seguito al testo precedente, senza titolatura propria.


52. ff. 126v-130 - Passio sancti Stephani I papae mart. (= BHL 7845)
tit. Passio sancti Stephani pape
inc. Temporibus Valeriani et Gallieni multi Christianorum declinantes saevitiam tyrannorum occultabantur - expl. Xistum episcopum VIIII kal. septembris Valeriano tertio et Gallieno secundo consulibus, apud nos autem regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria, virtus et potestas in saecula saeculorum
Stephanus I papa mart.: Passio
data liturgica 2 agosto


53. ff. 130v-132 - Lucianus Hierosolymitanus, Epistola de inventione corporis sancti Stephani martyris (= BHL 7851)
tit. Inventio sanctorum Stephani protomartyris, Nichomedis et Gamalielis et Abibon
inc. Lucianus misericordia indigens et omnium hominum minimus - expl. qui periclitanti mundo subvenire dignatus est qui cum Domino nostro Iesu Christo et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Stephanus diac. protomart.: Inventio
data liturgica 3 agosto


54. ff. 132-133v - Translatio sancti Stephani diac. protomart. Costantinopolim [interprete Anastasio Bibliothecario] (= BHL 7858)
tit. Translatio corporis eiusdem sancti Stephani protomartyris
inc. Factum est autem cum esset reconditum corpus sancti Stephani primi martyris Hierosolymis - expl. in quo posuit loculum cum omni cautela ad laudem et gloriam Dei Patris et Filii et Spiritus Sancti cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Stephanus diac. protomart.: Translatio
data liturgica 3 agosto
note Il testo si arresta una frase prima dell'explicit riportato in BHL.


55. ff. 133v-135 - Translatio sancti Stephani diac. protomart. Romam [Lucio archidiac. adscripta] (= BHL 7881 [o 7878 b] - 7879 [addit.] - 7880 [epit.])
additamentum, carmen
tit. Item de translatione corporis sancti Stephani protomartyris
inc. Sanctorum patrocinia ubique locorum summopere veneranda sunt - expl. et eximie orationes ibi florebunt in saecula saeculorum
addit. inc. Translatum est beati Stephani Romam pridie nonas maias - expl. quod adnuat nobis Christus promereri ad suam laudem et eorum qui cum Patre et Spiritu Sancto unus Deus permanet in saecula saeculorum
epit. inc. Hic duo sanctorum requiescunt membra vivorum - expl. et celi cives semper vivamus in ipso
Stephanus diac. protomart.: Translatio
data liturgica 3 agosto
note La clausola e il breve epitafio metrico sono copiati di seguito alla narrazione senza distinzione.


56. ff. 135-136v - Passio sancti Sixti II papae mart. (= BHL S 7808 b)
prol.
tit. Passio beati Xisti pape et sanctorum martyrum diaconorum Felicissimi et Agapiti
prol. inc. Systus episcopus natione Grecus et phylosophus sedit anno uno mensibus decem diebus viginti tribus - expl. Martyrio namque coronatus est et cum eo sex diaconi sub Decio et Valeriano
inc. Eodem tempore Decius Cesar et Valerianus prefectus iusserunt sibi Xystum episcopum cum clero suo presentari noctu - expl. sepelierunt in cimeterio Pretextati sub die octavo idus augusti, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Sixtus II papa mart.: Passio
data liturgica 6 agosto
note Il testo è suddiviso in sei lezioni.


57. ff. 136v-141v - Passio sanctorum Donati et Hilariani Aretii mart. (= BHL 2294)
prol.
tit. Passio sanctorum Donati episcopi et martyris et Hylariani monachi
prol. inc. Beatissimorum martyrum Donati et Hylariani narraturus triumphos, o Theophile frater - expl. concedat eorum enarrare trophea
inc. Tempore quo Constantinus qui Constantinopolim suo nomine condidit - expl. et cum summa celebratione venerantur ab omnibus fidelibus Domini nostri Iesu Christi, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Donatus episcopus et Hilarianus mon., Aretii martyres: Passio
data liturgica 7 agosto (non indicata)


58. ff. 141v-143v - Passio sanctorum Cyriaci, Largi et Smaragdi Romae mart. (= BHL S 2059 b)
tit. Passio sanctorum martyrum Largi et Smaragdi atque Ciriaci
inc. Temporibus Diocletiani et Maximiani imperatorum orta est seditio Christianis - expl. et beneficia exuberant omnibus querentibus auxilia eorum, prestante Domino nostro Iesu Christo cui est cum Patre et Spiritu Sancto honor et gloria in saecula saeculorum
Cyriacus, Largus et Smaragdus Romae martyres: Passio
data liturgica 8 agosto


59. ff. 143v-144v - Passio sancti Romani militis Romae mart. (= BHL S 7309 e)
prol.
tit. Passio sancti Romani martyris
prol. inc. Qui passus est in urbe Roma sub Decio Cesare audiente cetu fidelium martyrum laudetur victoria - expl. meruit verum cognoscere lumen
inc. Nam cum sanctum Laurentium prostratum cerneret in catasta - expl. ubi per divinam misericordiam beati Romani intercedentibus meritis beneficia multi susceperunt, regnante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
mirac. inc. In loco ubi corpus beati Romani fuit sepultus - expl. duo demoniaci curati sunt ad eius sepulcrum glorificantes Patrem et Filium et Spiritum Sanctum, qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Romanus miles Romae martyr m. 258: Passio
data liturgica 9 agosto
note Le prime parole copiate come testo sembrano in realtà completare la titolatura. Prologo e narrazione non sono distinti, mentre lo è la parte finale sui miracoli, non identificabile.


60. ff. 144v-147v - Passio sancti Laurentii diac. Romae mart. (= BHL 4759 [prol.] - BHL S 4758 l [inc.] e BHL 4753 [expl.])
prol.
tit. Passio sancti Laurentii martyris
prol. inc. In divinis laudibus mens nostra semper estuare studeat - expl. simul cum diaconibus suis Felicissimo et Agapito
inc. Eodem tempore beatus Sistus episcopus tradidit archidiacono suo beato Laurentio omnes facultates ecclesie - expl. hec autem gesta sunt IV idus augusti, adiuvante Domino Iesu Christo cui est laus, honor, virtus et gloria in saecula saeculorum
Laurentius diaconus, Romae martyr: Passio
data liturgica 10 agosto


61. ff. 147v-149v
tit. Tre sermoni per la festa di Lorenzo attribuiti a Leone papa


62. ff. 149v-150v - Passio sancti Tiburtii Romae mart. [ex Actis sancti Sebastiani mart. excerpta] (cfr. BHL S 8286 f)
tit. Passio Tyburtii martyris
inc. Temporibus Diocletiani et Maximiani pessimorum principum qui Christi nomen audire nolebant - expl. in quo loco multa beneficia semper prestitit Christus ad laudem nominis sui usque in presentem diem, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat per infinita saecula saeculorum
Tiburtius, Chromatius et soc. Romae mart.: Passio
data liturgica 11 agosto
note Il testo, estratto dalla passione di Sebastiano, somiglia alla voce indicata per primissime parole ed explicit, ma la prima frase ha formulazione diversa ed è seguita da quella riportata come incipit alla voce 8286 h.


63. ff. 150v-152v - Passio sancti Hippolyti Romani presb. (= BHL 3961)
tit. Passio sancti Ypoliti martyris
inc. In diebus illis regressus Ipolitus post tertium diem venit in domum suam - expl. et decollati sunt cum sociis suis pro nomine Domini nostri Iesu Christi qui cum Deo Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat per infinita saecula saeculorum
Hippolytus Romanus presb.: Passio
data liturgica 13 agosto


64. ff. 152v-153 - Passio sancti Cassiani ludimagistri apud Forum Cornelii mart. (= BHL 1626)
tit. Passio sancti Cassiani martyris
inc. Prudentius sicut notum est fidei vir et religiosus dogmate poematis etiam iocunditatem commendans - expl. Passus est autem beatissimus Cassianus sub die iduum augustarum, regnante Domino nostro Iesu Christo qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Cassianus ludimagister, apud Forum Cornelii martyr: Passio
data liturgica 13 agosto


65. f. 153r-v - Passio sancti Eusebii Romani presb. (= BHL 2740)
tit. Vita sancti Eusebii confessoris
inc. Eodem tempore quo Liberius de exilio revocatus fuerat a Constantio augusto - expl. cessavit persecutio non tamen multum tempus, donante Domino nostro Iesu Christo qui vivit et regnat cum Patre et Spiritu Sancto in saecula saeculorum
Eusebius Romanus presbyter saec. IV: Passio
data liturgica 14 agosto


66. ff. 153v-163 - Paschasius Radbertus n. 790 ca., m. post 851, Epistola beati Hieronymi ad Paulam et Eustochium de assumptione Mariae virginis (= BHL S 5355 d)
tit. Sermo sancti Hieronimi presbyteri de assumptione sancte Marie
inc. Cogitis me, o Paula et Eustochium, immo caritas Christi me compellit - expl. cum ipso et vos appareatis in gloria
Maria virgo et mater Iesu (obitus et assumptio): Epistola
data liturgica 15 agosto


67. ff. 163-166v
tit. Due sermoni per la stessa ricorrenza attribuiti ad Agostino e Ambrogio Autperto


68. ff. 166v-168 - Passio sancti Agapiti Praeneste mart. (= BHL 125)
tit. Passio sancti Agapiti sub rege Antiocho
inc. Sub rege Antiocho pagano erat quidam puer nomine Agapitus - expl. multi paganorum crediderunt Deo per famulum Dei Agapitum et per Christum Dominum nostrum qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Agapetus seu Agapitus Praeneste mart.: Passio
data liturgica 18 agosto


69. ff. 168-169v - Passio sancti Symphoriani Augustoduni mart. (= BHL 7967)
tit. Passio sancti Simphoriani
inc. Sub Aureliano quodam principe cum adversus Christianum nomen persecutionis dira procella detonaret - expl. in omnium votorum plenitudinem felix aperitur ingressus, ipso adiuvante qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Symphorianus Augustoduni mart.: Passio
data liturgica 22 agosto


70. ff. 169v-171 - Passio sanctorum Timothei et Apollinaris Remis mart. (= BHL 8296)
tit. Passio sancti Timothei [et Simphoriani add. a. m.]
inc. In illo tempore sub Nerone imperatore agente Lampadio preside facta est persecutio Christianorum - expl. qui a demoniis vexabantur curati sunt in nomine Domini nostri Iesu Christi, cui est honor et gloria, virtus et imperium in saecula saeculorum
Timotheus et Apollinaris Remis mart.: Passio
data liturgica 22 agosto
note La data sarebbe propriamente il giorno successivo, ma al 22 è venerato l'omonimo santo Timoteo di Roma.


71. ff. 171-173 - Passio sanctorum Eusebii, Pontiani, Vincentii et Peregrini mart. (= BHL 2743)
tit. Passio sanctorum martyrum Pontiani, Eusebii, Peregrini atque Vincentii
inc. Regnante iniquissimo Commodo imperatore huius preceptione sic divulgatum est - expl. gloriam Deo referebant qui tantam victoriam dedit sanctis suis, per Christum Dominum nostrum qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in saecula saeculorum
Eusebius, Pontianus, Vincentius et Peregrinus Romae martyres saec. II: Passio
data liturgica 25 agosto


72. ff. 173-176 - Passio sancti Bartholomaei ap. (= BHL 1001-1002)
prol., epilogo
tit. Prologus in passione sancti Bartholomei apostoli
prol. inc. Bartholemeus apostolus nomen ex Syra lingua suscepit - expl. celebratur natale eius VIIII kal. septembris
inc. Indie tres esse ab historiographis asseruntur - expl. et perfectis omnibus atque bene constabilitis migravit ad Dominum, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Bartholomaeus apostolus: Passio
data liturgica 25 agosto (non indicata)


73. f. 176r-v - Possidius Calamensis, Vita Augustini, adbreviatio (= BHL 785)
prol.
tit. Vita sancti Augustini episcopi et confessoris
prol. inc. Inspirante rerum omnium factore et gubernatore Deo - expl. que in eodem vidi ab eoque audivi minime reticere
inc. Ex provincia ergo Africa civitate Thagastensi exortus de numero curialium - expl. ecclesie bibliothecam et codices tam suo tractato vel aliorum sanctorum dereliquit, prestante Domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Augustinus Hipponensis episcopus n. 354, m. 430: Vita
data liturgica 28 agosto
note Si tratta della stessa versione abbreviata più volte incontrata, con minime varianti testuali. Il prologo è indistinto dalla narrazione.


74. f. 176v - Possidius Calamensis, Vita Augustini, adbreviatio mutila (= BHL 785)
prol.
prol. inc. Inspirante rerum omnium factore et gubernatore Deo - expl. que in eodem vidi ab eoque audivi minime reticere
inc. Beatissimus igitur Augustinus ex provincia Africa civitate Thagastensi exortus de numero curialium - expl. adstans in populo intendebat suspectus atque adfixus
Augustinus Hipponensis episcopus n. 354, m. 430: Vita
data liturgica 28 agosto (non indicata)
note Viene ripetuto con minime varianti il testo precedente, di mano dello stesso copista; non vi è un nuovo titolo, ma l'iniziale è rilevata. La caduta del resto del manoscritto comporta la mutilazione della copia in corrispondenza del paragrafo 1,3 (= ed. Bastiaensen, p. 134 ll. 14-15).

bibliografia Bandini, Catalogus, I, 605-11; Garrison, Mediaeval Italian Painting, I 27



Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Pl. 35 sin. 9

Leggendario abbreviato, forse da attribuirsi a Jacopo da Tresanti, con diversi complementi
orig. Firenze; prov. Firenze, S. Croce, convento OFM; Guido de Leonardis frate OFM; Tedaldo della Casa da Pulicciano frate OFM
Il codice è il risultato dell'unione di nove diverse sezioni, avvenuta almeno in parte prima che esso giungesse in possesso di Tedaldo della Casa: oltre a un indice più recente e sommario dell'intero contenuto, stilato sul secondo foglio di guardia dopo l'ex libris Iste liber est conventus sancte Crucis de Florentia Ordinis Minorum, sullo stesso foglio (che era in origine capovolto) sopravvive anche la tabula della raccolta di base (il leggendario con il suo complemento, salvo i testi del fascicolo sostituito: cfr. infra) in ordine alfabetico, che Tedaldo ha poi integrato con i testi delle unità IV-IX. Inoltre al f. 204, entro l'unità VIII, è vergata sul margine superiore la nota di possesso di un altro confratello: fratris Guidonis de Leonardis Ordinis Minorum.

I. ff. 1-64v
Leggendario abbreviato
ordinamento Alfabetico
note Sono raccolte, in ordine alfabetico, leggende per lo più abbreviate o talvolta le voci del Martirologio relative al santo in questione: si indicheranno di volta in volta le voci BHL che appaiono più vicine alle versioni qui presenti, verosimilmente come testi di partenza per la riscrittura. Gamboso (cfr. bibliografia) avanza l'ipotesi che autore del leggendario sia Jacopo da Tresanti, frate nel convento di Castelfiorentino; in ogni caso l'area di origine è quella fiorentina e l'ambiente francescano, come mostra la composizione del santorale. Sulla base dei contenuti e della scelta dei santi, Antonella Del'Innocenti conferma l'origine della raccolta, mentre dalla menzione di un miracolo di Zenobi del 1294 ricava la datazione al XIV secolo. Questo primo nucleo (cui si aggiungono i complementi della seconda unità codicologica) constava di cinque sesterni, il secondo dei quali fu sostituito da un sesterno più un duerno - con conseguente sfasatura della cartulazione attuale rispetto alla precedente - probabilmente in seguito a un incidente che guastò l'originale.


U.C. I, ff. 1-12 e 29-64
1. f. 1r-v - Acta sancti Alexandri Faesulani ep. (cfr. BHL 278)
tit. De sancto Alexandro episcopo Fesulano
inc. Beatus Alexander de civitate Fesulana ex nobili genere oriundus fuit - expl. sed penitens pristine reddidit sanitati, regnante Deo
Alexander Faesulanus episcopus m. 6-6-823: Acta


2. ff. 1v-2v - Acta sancti Antonini Apamiis in Gallia mart. (cfr. BHL 572-573)
tit. De sancto Antonino martyre
inc. Beatus Antoninus Appamie oppido extitit oriundus nobilis quod genere - expl. totum ergo corpus crudeliter discerptum fil[[...]] cum absciso capite demiserunt in flumine
miracula inc. Cum ergo beatissimus martyr et presbiter Antoninus suum, ut supra dictum est, complevisset martirium - expl. per merita huius sancti martiris perfectam obtinent a Christo salutem, qui cum Patre et cetera
Antoninus Apamiis in Gallia martyr: Acta
note Punto di partenza dell'adbreviatio appare il testo delle voci BHL indicate; il passaggio tra la vita e i miracoli è segnato andando a capo, al f. 2.


3. ff. 2v-3 - Passio sanctae Apolloniae Alexandriae v. mart.
inno , oratio
tit. De sancta Apollonia virgine et martyre
inc. Apud Alexandriam passio sancte Appollonie cui persecutores primum dentes excusserunt - expl. passa est autem quinto idus februarias ad laudem Christi
Apollonia virgo Alexandriae mart.: Passio
note Testo in parte rielaborato dal Martirologio (9 febbraio), seguito da un inno e da una preghiera alla santa.


4. ff. 3-4v - Miraculum sancti Anastasii Persae Romae ad Aquas Salvias (cfr. BHL 412)
tit. De sancto Anastasio martyre
inc. Beatus Anastasius de Zareth regione Persarum oriundus filius fuit unius magi - expl. liberata est potenter et evidenter per merita gloriosi martyris Anastasii ad gloriam Christi Iesu qui est benedictus in saecula
Anastasius Persa et soc. in Assyria martyres: Miracula


5. ff. 4v-5v - Passio sanctorum Carpophori, Abundii, Anastasii et soc. mart. (cfr. BHL 1622)
tit. De alio sancto Anastasio martyre cum pluribus sociis
inc. Temporibus Iuliani imperatoris venit de partibus Syrie beatus Anastasius cum filiis et nepotibus - expl. sepultus ibidem ubi prestantur beneficia eius ad laudem Christi, cui est honor et cetera
Carpophorus, Abundius, Anastasius et soc. mart.: Passio


6. ff. 5v-6 - Passio sancti Alexandri Romae ep. mart.
tit. De sancto Alexandro episcopo et martyre
inc. Temporibus Antonini imperatoris Rome passio beati Alexandri episcopi et martyris cui beato episcopo cum esset famosissimus - expl. et vere martirem Alexandrum esse prefitens Christo crediderunt, cui est honor et cetera
Alexander Baccanis via Cassia episcopus et martyr saec. III: Passio
note Testo non identificabile con quelli repertoriati.


7. f. 6 - De sepultura sancti Ambrosii Mediolanensis ep.
tit. De sepultura sancti Ambrosii episcopi
inc. Apud Mediolanum natale sancti Ambrosii episcopi et confessoris quem certum est extitisse in Ytalia defensorem - expl. ubi sepultus est gloriose plurimis miraculis corruscando, ad laudem et gloriam omnipotentis Dei et cetera
Ambrosius Mediolanensis episcopus m. 4-4-397


8. f. 6 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 3 aprile (Agape e Chionia)
tit. De sanctis virginibus Agape et Cionia
inc. Thesalonice sanctarum virginum Agapes et Cionie - expl. Christo animas reddiderunt, ad laudem Christi amen; cuius festum agitur vel quarum tertio non. apr.
Agape, Chionia et Irene virgines Thessalonicae martyres m. 304


U.C. I, ff. 1-12 e 29-64
9. f. 6r-v - Passio sanctorum Albani, Amphibali et soc. Verulamii mart. (cfr. BHL 206)
tit. De sancto Albano martyre
inc. Anno dominice incarnationis 289 sub persecutione Maximiani beatus Albanus in Brittania adhuc paganus - expl. et protinus ceciderunt propter quod multi ad Christum missi sunt, cui est honor et cetera
Albanus, Amphibalus et soc. Verulamii mart.: Passio


10. ff. 6v-7 - Passio sancti Albani Hungariae regis ficticii mart. (cfr. BHL 201)
tit. De altero Albano imperatoris filio martyre
inc. In partibus Aquilonis vir nobilis quidam imperium tenens - expl. ibique ei exhibent celeberrimam sepulturam ubi beneficia Dei exuberant, cui est honor et cetera
Albanus Hungariae rex ficticius mart.: Passio


11. f. 7r-v - Passio sancti Anthimi presb. mart. (cfr. BHL 561)
tit. De sancto Antimo martyre
inc. Dum vario penarum genere Cerimon consiliarius Maximiani et Dioclitiani Christianos affligeret - expl. de quorum martyrio gaudens Pinianus illustriter cum bona fide perrexit ad Dominum Iesum Christum cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Anthimus presb., Sisinnius diac., Pinianus et Lucina et soc. mart.: Passio


12. ff. 7v-8 - Vita sancti Apiani Papiae mon. (cfr. BHL 619)
tit. De sancto Appiano confessore
inc. Appianus a cunabulis fere cepit Christo servire - expl. et cotidie multa Deus per eum operatur miracula, qui est benedictus et cetera
Apianus seu Appianus Papiae mon.: Vita


13. ff. 8-10 - Legenda sancti Antonii de Padua (cfr. BHL S 602 f)
tit. De sancto Antonio confessore fratre minore
inc. Antonius in civitate Ulixbona natus soli Deo servire cupiens - expl. plures convertit ad Christum
Antonius de Padua OFM n. 1195 ca., m. 13-6-1231: Vita
note Il testo è descritto e edito da Palandri nell'articolo citato in bibliografia.


14. f. 10 - Passio sancti Alexandri Bergomi mart. (cfr. BHL 275)
tit. De sancto Alexandro milite et martyre
inc. Tempore Maximiani imperatoris beatus Alexander miles Christianus factus oblatus est Maximiano - expl. sepelivit iuxta murorum urbis Pergami in predio suo septimo kal. sep. ubi prestantur beneficia Dei, cui est honor et cetera
Alexander Bergomi martyr m. 303: Passio


15. f. 10r-v - Legenda sancti Bartholomaei ap.
tit. De nativitate et conversione sancti Bartholomei apostoli
inc. Tempore quo Iohannes Baptista natus est fuit in Syria quedam baro nobilis - expl. factus est unus ex duodecim apostolis Christi; cetera vide in legenda
Bartholomaeus apostolus


16. ff. 10v-11 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 31 marzo (Balbina)
tit. Sancte Balbine virginis
inc. Rome sancta Balbina filia Quirini martyris - expl. sepelitur iuxta patrem suum Quirinum via Appia in cimiterio Pretextati II kal. apr.
Balbina virgo Romae: Passio


17. f. 11 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 24 gennaio (Babila)
tit. Sancti Babille martyris
inc. Apud Antiocchiam sancti Babille episcopi - expl. feruntur cum eo passi tres pueri Urbanus, Prelidanus et Epolonius
Babylas Antiochenus episcopus et martyr m. 250
note Al testo riportato dal Martirologio si aggiunge la frase finale qui trascritta.


18. f. 11 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 20 maggio (Basilla)
tit. Sancte Basille virginis et martyris
inc. Rome via Salaria natale sancte Basille - expl. cius festum agitur XIIII° kal. iunii
Basilla Romae mart.: Passio
note Al testo del Martirologio si aggiunge la frase finale qui trascritta.


19. f. 11 - Passio sancti Boni et soc. marti.
tit. De sanctis martyribus Bono et sociis
inc. Cum Valerianus et Galienus nefandissimi persecutores nominis Christi summo requirerent studio - expl. et multis exhortationibus edocens baptizavit et presbiterum ordinavit
Bonus et soc. mart.: Passio
note Estratto rielaborato dalla passione di papa Stefano I.


20. ff. 11-12 - Legenda sanctae Brigidae Kildariae v.
tit. De sancta Brigida virgine
inc. Beata virgo Brigida gentis Scotorum gloria nobilibus fuit orta parentibus - expl. tandem beatissima virgo Brigida multis plena virtutibus et miraculis kalendarum februariarum migravit ad Christum, cui est honor et cetera
Brigida Kildariae in Hibernia virgo: Vita


21. f. 12r-v - Passio sanctae Barbarae Nicomediae v. mart.
tit. De sancta Barbara virgine et martyre
inc. Erat in partibus orientis in civitate sub tempore Maximiani quidam vir dives nomine Dioscorus - expl. quidam vero nomine Valentius inperiens corpora sepelivit ubi exuberant beneficia Dei, cui est honor et cetera
Barbara virgo Nicomediae martyr: Passio


U.C. II, ff. 13-28
22. ff. 12v-14v - Legenda sanctae Catharinae Alexandriae v. mart.
tit. De conversione beate Chaterine
inc. Cum beata Chaterina virgo pulcherrima Costi ydolatre et infidelis filia unica - expl. pervenit ad sponsum suum sicut in eius abetur legenda
tit. finale Explicit legenda sancte Katerine
Catharina (Ecatherina) Alexandriae virgo martyr saec. III
note I ff. 13-28v sono costituiti da due fascicoli di restauro poco più tardi, il cui copista adopera un modulo sensibilmente maggiore. In questo tratto interviene anche un correttore che erade e riscrive le pagine 17v, 21v e 22 (tranne le ultime righe) e parte di 22v e 23.


U.C. II, ff. 13-28
23. ff. 14v-17v - Legenda sancti Eligii Noviomensis ep.
tit. Legenda sancti Eligii epischopi et confessoris cuius festum fit in crastino sancti Iohannis Baptiste
inc. Sanctus Eligius fuit natus de parentibus Christianis et ingenuis in villa Catalacense iuxta Lemovicam civitatem - expl. sicque sanctus Eligius celo gaudente, terra plorante ex hoc mundo migravit ad Christum
Eligius Noviomensis episcopus n. 588 ca., m. 660: Vita


U.C. II, ff. 13-28
24. ff. 17v-20v - Legenda sancti Euphrosyni Pamphiliae ep.
inc. Tempore quo sancti apostoli Symon Cananeus et Iudas Iacobi revelante Spiritu Sancto predicando Christum in Persida pervenerunt - expl. ad propria sunt reversi, ad laudem Domini nostri Iesu Christi qui vivit et regnat in saecula saeculorum
tit. finale Explicit legenda sancti Eufrosini
Euphrosynus Pamphiliae ep. (?), Panzani in Tuscia cultus


U.C. II, ff. 13-28
25. ff. 20v-28v - Legenda sancti Hieronymi Stridonii
tit. Legenda sancti Ieronomi
inc. Ieronimus ex nobili viro Eusebio de oppido Stridonis puer - expl. et illa die supradictus episcopus omni populo hanc iussionem predicavit
tit. finale Explicit legenda sancti Ieronomi ad laudem Christi Domini nostri
Hieronymus Stridonius: Vita
note Il testo è in buona parte incentrato sui miracoli; a margine sono vergati anche brani aggiuntivi. Rispetto all'ordine alfabetico esso risulta fuori posto ed è per di più di lunghezza anomala: con ogni probabilità non apparteneva alla raccolta originaria.


26. f. 29r-v - Passio sanctorum Eugeniae, Prothi et Hyacinthi Romae mart., acefala
tit. De sancta Basilla [marg. a. m.]
inc. Fuit et in episcopatu anno uno et mensibus tribus - expl. et per multos annos in Christi servitio perdurantes ad regna syderea migraverunt, ad laudem Christi
Eugenia, Prothus et Hyacinthus Romae martyres saec. III
note L'inizio del testo è perduto e non recuperato nel precedente fascicolo di restauro. L'ordine alfabetico suggerisce che l'originaria intitolazione fosse a Eugenia, al cui martirio è legata anche Basilla già presente sopra.


27. ff. 29v-30 - Passio sancti Eleutherii ep., Romae mart.
tit. De sancto Eleuterio martyre et Ancia eius matre
inc. Tempore Adriani imperatoris erat Eleutherius nobilissimus in Apulia - expl. martyrizati sunt autem Rome Eleutherius et Amtia mater eius XII kal. maii ad laudem Christi
Eleutherius episcopus, Antia mater eius et soc. Romae martyres: Passio


28. ff. 30-31 - Vita sanctae Euphrasiae in Thebaide v. (cfr. BHL 2718)
tit. De sancta Euphrasia virgine
inc. Tempore Theodosii imperatoris erat in regia urbe de imperiali progenie vir honestus nomine Antigonus - expl. posuerunt in monumento sancte Eufrasie, ubi multa facta sunt miracula ad laudem et gloriam Christi qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Euphrasia seu Eupraxia in Thebaide virgo v. post 410: Vita


29. f. 31 - Passio sanctae Eulaliae Barcinone v. mart. (cfr. BHL 2695 / 2696)
tit. De sancta Eulalia virgine et martyre
inc. In Yspaniis civitate Barcinona erat quedam virgo nomine Eulalia annorum circiter XIII - expl. celebratur autem eius festivitas IV idus decembris ad laudem Christi
Eulalia Barcinone virgo mart.: Passio


30. ff. 31-32v - Vita sanctae Humilianae de Circulis viduae (cfr. BHL 4044)
tit. De sancta Emiliana de Circulis de Florentia
inc. De Emiliana sancta filia Oliverii de Circulis Florentini civis testes XXVIII - expl. sepulta est igitur in loco sancte Crucis fratrum minorum de Florentia cum gaudio et honore XIV kal. iunii virtutibus et quamplurimis miraculis coruscando, ad gloriam Christi Yesu qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Humiliana (Aemiliana) de Circulis vidua: Vita


31. ff. 32v-34 - Vita sanctae Elisabeth Thuringiae landgraviae
tit. De sancta Helysabeth filia regis Ungharie
inc. Beata Elisabeth filia regis Ungarorum in purpura et delitiis nobiliter educata - expl. et summus pontifex (...) cathalogo sanctorum ascripsit ad laudem Christi, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Elisabeth Thuringiae landgravia m. 1231: Vita
note Il testo è edito da Leonhard Lemmens in «Mitteilungen des historischen Vereins der Diözese Fulda», 4 (1901), pp. 14-9.


32. f. 34 - Passio sanctae Columbae Senonensis v. mart.
tit. Complementum legende sancte Columbe
inc. Oravit dicens: Domine Yesu Christe pater sponsus et dux virginitatis mee - expl. protinus alacriter collum extendit et coronam suscepit et cetera
Columba apud Senones virgo martyr saec. III
note La formulazione del titolo indica che nel fascicolo perduto e sostituito doveva trovarsi un testo dedicato alla stessa santa. La versione qui riportata non si lascia identificare con le relative voci BHL.


33. f. 34r-v - Legenda sancti Frigdiani Lucensis ep.
tit. De sancto Fridiano episcopo Lucano
inc. Fridianus de Scotia oriundus sed relictis omnibus propter Christum venit in partes Thuscie - expl. nam habitum monachalem assumpsit et in cilicio nudis pedibus Deo servivit, cui est honor et cetera
Frigdianus (al. Fridianus, Frigidianus, Frigianus) Lucensis episcopus m. 18-3-588: Vita


34. ff. 34v-35v - Vita sancti Florentii Arausicani ep. (cfr. BHL 3042)
tit. De sancto Florentio episcopo et confessore
inc. Beatus Florentius natione Gallicus civis Turonensis mediocribus parentibus ab adolescentia sua - expl. sicut vita et moribus ita et officio societatis ad laudem Christi
Florentius Arausicanus ep.: Vita


35. f. 35v - Passio sanctorum Faustini et Iovitae
tit. De sanctis Faustino et Iovitta
inc. Tempore Adriani imperatoris in civitate Brixia passio sanctorum martyrum germanorum Faustini et Iovicte - expl. ad palmam martirii pervenerunt XV kal. martii ad laudem Christi
Faustinus presb. et Iovita diac. fratres: Passio


36. f. 36 - Passio sancti Maximi comitis millenarii et soc. mart. Romae (cfr. BHL S 5857 d)
tit. De sanctis Flaviano et CXXIIII martyribus
inc. Post mortem Dioclitiani imperante Constantino orta est persecutio Christianis in urbe Roma - expl. et sepelivit in eodem loco noniis iunii ubi florent orationes eorum et miracula quam plura ad laudem et gloriam Christi Yesu qui vivit et regnat et cetera
Maximus comes millenarius et soc. Romae mart.: Passio


37. f. 36r-v - Passio sanctarum Lucillae, Florae et soc. mart. (cfr. BHL 5017)
tit. De sanctis virginibus Flora et Lucilla
inc. Flora virgo sanctimonialis cum Lucilla capta est a rege barbaro Eugegio - expl. passe sunt autem beate virgines IIII° kal. agosti; harum festum carum fiat alias ad laudem Christi
Lucilla, Flora et soc. Romae mart.: Passio


38. ff. 36v-38 - Legenda sancti Galli in Alamannia abb.
tit. De sancto Gallo abbate
inc. Gallus nobilibus ortus parentibus traditus est ab eis in ipso iuventutis flore beato Columbano abbati - expl. ad propria cum gaudio remeavit. Ora pro nobis domine, miserationis medelam implorare digneris prestante Yesu Christo
Gallus in Alamannia abbas m. 630 ca.: Vita


39. f. 38r-v - Passio sancti Gregorii Spoleti presb. mart. (cfr. BHL 3677)
tit. De sancto Gregorio martyre
inc. Temporibus Dioclitiani et Maximiani imperatoris erat quidam iniqus nomine Flaccus - expl. sepelivit iuxta muros civitatis IX kal. ian. cantans mirabilis Deus in sanctis suis, cui est honor et gloria et cetera
Gregorius presbyter Spoleti martyr: Passio


40. f. 38v - Passio sancti Genesii mimi mart. (cfr. BHL 3318)
tit. De sancto Genesio martyre
inc. Tempore Dyoclitiani imperatoris erat in civitate Arelate vir quidam nomine Genesius mimustele artis - expl. iussit eum decollari V kal. septembris, regnante Domino nostro Yesu Christo cui est honor et cetera
Genesius mimus Romae martyr saec. III: Passio


41. ff. 38v-39 - Passio sanctorum Gavini, Proti et Ianuarii in Sardinia mart. (= BHL S 3291 m)
tit. De sancto Gavino martyre
inc. Tempore Dyocletiani et Maximiani erat in insula Sardinee in civitate Turritana - expl. decollatus est autem beatus Gavinus VIII kal. nov., Protus vero et Ianuarius VI kal. eiusdem mensis, regnante Domino nostro Yesu Christo cui est honor et gloria et cetera
Gavinus, Protus et Ianuarius in Sardinia mart.: Passio


42. f. 39r-v - Vita sancti Geminiani Mutinensis ep. (= BHL 3301)
tit. De sancto Geminiano episcopo
inc. Geminianus episcopus Mutinensis vir Deo carus - expl. exivit laudans Deum qui est benedictus in saecula
Geminianus Mutinensis episcopus: Vita


43. f. 39v - Passio sanctorum Abundii presb., Abundantii diac., Marciani et Iohannis Romae mart.
tit. De sanctis Habundio et Habundantio
inc. Rome XXV Christiani ducti sunt ad imperatorem Dyocletianum inter quos erant Habundius presbiter et Habundantius diaconus - expl. cum aromatibus sepelivit ad laudem Christi Yesu
Abundius presb., Abundantius diac., Marcianus et Iohannes Romae mart.: Passio


44. ff. 39v-40 - Vita sanctorum Iusti et Clementis afrorum
tit. De sanctis Iusto et Clemente
inc. Iusti tres sancti fuisse leguntur, unus archiepiscopus Lugelunus - expl. vitam sanctam perfecto termino concluserunt, prestante Domino Yesu Christo
Iustus et Clemens Afri, Volaterris culti saec. V: Vita


45. ff. 40v-43 - Legenda sancti Iohannis Gualberti
tit. De sancto Iohanne Gualberto [marg. sup. a. m.]
inc. Erat quidam vir nobilis in Thuscie partibus Florentine diocesis duos habens filios - expl. cepit et illico multis coruscare miraculis, ad laudem Christi
Iohannes Gualberti, congr. Vallisumbrosae fundator n. ca. 995, m. 12-7-1073: Vita
note Il testo è edito da Antonella Degl'Innocenti nel contributo relativo al santo citato in bibliografia.


46. ff. 43-44 - Vita sancti Iohannis Chrysostomi
tit. De sancto Iohanne Crisostomo
inc. Iohannes Crisostomus primo fuit advocatus et pauperes et viduas absque pretio ab iniuste opprimentibus liberabat - expl. cuius festum agitur VI kal. feb. ad laudem Yesu Christi
Iohannes Chrysostomus: Vita


47. f. 44r-v - Historia de sancto Ianuario et sociorum eius (cfr. BHL 4115)
tit. De sancto Ianuario episcopo Beneventano
inc. Temporibus Dyocletiani data est prefectura in provincia Campanie - expl. et non multo post cum ipso passus est, ad laudem Christi
Ianuarius Beneventanus ep. et soc. (Sosius, Festus, Proculus, Desiderius, Eutyches et Acutius) mart.: Passio


48. ff. 44v-45 - Legenda sancti Hilarii Pictavensis ep.
tit. De sancto Hylario episcopo
inc. Temporibus Constantii imperatoris arriani beatus Hylarius episcopus Pictaviensis missus fuit ab ipso - expl. etiam post obitum eius hereticos expugnabat ad laudem Christi. Cetera videas in legendis comunibus
Hilarius Pictavensis episcopus


49. f. 45r-v - Passio sancti Iuliani, Basilissae et soc.
tit. De sanctis Iuliano et Basilissa
inc. Beatus Iulianus illustri progenie ortus in civitate Antyochia que est metropolis Egypti - expl. in die epyfanie festivitatis, vero in martirologio nuntiatur VI ydus ian. quia forte transfertur propter epifaniam ad laudem Christi
Iulianus, Basilissa et soc. Antinoi in Aegypto monaci: Passio


50. f. 45v - Passio sancti Miniatis Florentiae mart.
tit. De sancto Miniate
inc. Decius imperator Florentiam adveniens Christianos persequens et perquirens invenit virum - expl. in qua etiam sociorum eius martyrum corpora plurima sunt sepulta ubi divina beneficia prestantur ad laudem Christi
Minias Florentiae mart.: Passio


51. ff. 45v-46 - Legenda sancti Mauri Glannafoliensis abb. (cfr. BHL 5773)
tit. De sancto Mauro abbate
inc. Beatissimus Maurus clarissimo senatorum genere patre suo Equitio matre Julia natus est - expl. et in suo monasterio fuit annis XLIII diebus XIIII, omne igitur tempus vite sue fuerunt anni LXX dies XIIII, ad laudem Christi cui est honor et gloria et cetera
Maurus sancti Benedicti discipulus (Glannafoliensis abbas) fl. saec. VI: Vita


52. f. 46r-v - Passio sanctae Mustiolae et soc. Clusii in Etruria mart.
epilogo
tit. De sancta Mustivola
inc. Tempore Aureliani augusti sub preside Curcio in civitate Falisca quidam presbiter nomine Felix - expl. et sepelivit iuxta muros civitatis Clusine ubi florent orationibus eius multa miracula, ad laudem Christi
Irenaeus, Mustiola et soc. Clusii in Etruria mart.: Passio


53. ff. 46v-47 - Passio sancti Magni Tranensis ep. mart. (cfr. BHL 5174)
epilogo
tit. De sancto Magno episcopo
inc. Beatus Magnus natus est in Apulia in civitate Trana et cum esset unicus parentibus - expl. cuius festum agitur IX kal. sep. ad laudem Christi
Magnus Tranensis ep. mart.: Passio


54. f. 47r-v - Vita sancti Mamiliani et soc.
tit. De sanctis Mamiliano et sociis martyribus
inc. Duo religiosissimi sacerdotes Mamilianus et Sentias cum tribus monacis - expl. tandem in Christo quievit X kal. iunii ad laudem Christi
Mamilianus (Panormitanus ep.?) et soc.: Vita


55. ff. 47v-49v - Legenda sancti Martialis Lemovicensis ep. (cfr. BHL 5552)
tit. De sancto Martiali confessore
inc. Predicante Christo apud Iudeam confluebant multi ad eum - expl. scripsit qui certissime novit ad laudem Christi
Martialis Lemovicensis ep.: Vita


56. ff. 49v-50 - Passio sanctarum Luceiae, Auceiae et soc. Romae mart. (cfr. BHL 4981)
tit. De sanctis Luceia et Auceia
inc. Apud urbem Romam Luceia virgo sanctimonialis ab Auceia rege barbarorum de territorio urbis capta est - expl. passi sunt autem [[...]] ydus septembris ad laudem Christi
Luceia, Auceia et soc. Romae mart.: Passio


57. f. 50r-v - Passio sancti Proculi ep. Bononiae mart. (cfr. BHL 6957)
tit. De sancto Proculo
inc. Beatus Proculus de Syria in Romanam provinciam veniens cum pluribus aliis - expl. passus est autem Christi martyr beatus Proculus kalendas iunii, ad laudem Iesu Christi Domini nostri
Proculus ep. Bononiae mart. (Interamnensis): Passio


U.C. I, ff. 1-12 e 29-64
58. f. 50v - Passio sanctae Priscae Romae v. mart.
tit. De sancta Prisca virgine et martyre
inc. Beata Prisca nobilibus parentibus Romanis orta - expl. et ubi etiam Dei beneficia exuberare non cessant, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Prisca virgo Romae mart.: Passio


59. ff. 50v-51 - Passio sancti Potiti mart. (cfr. BHL 6910)
tit. De sancto Potito martyre
inc. Tempore Antonini imperatoris erat in Apulia in civitate Sardica quidam puer Potitus nomine - expl. ubi eorum festum agitur idus novembris ad laudem Domini nostri Iesu Christi cui est honor in saecula saeculorum
Potitus mart.: Passio


60. f. 51r-v - Passio sanctorum Eusebii, Pontiani, Vincentii et Peregrini mart.
tit. De sanctis Pontiano et sociis
inc. Pontianus vir prudens et mitis et rectus in fide ortus ex vico Carnario tempore Commodi imperatoris - expl. gloriam Deo dantes qui tantam suis martyribus gloriam prestare dignatur, cui est honor et gloria et cetera
Eusebius, Pontianus, Vincentius et Peregrinus Romae martyres saec. II: Passio


61. f. 51v - Vita sancti Prisci Capuani ep. (cfr. BHL 6927)
tit. De sancto Prisco martyre
inc. Tempore Valentiniani et Valentis imperatorum fuit in partibus orientis episcopus Laudicensis Apolinaris nomine - expl. cuius festivitas celebratur kal. sep. ad laudem Domini nostri Yesu Christi cui est honor et cetera
Priscus Capuanus ep.: Vita


62. f. 52r-v - Legenda sancti Remigii Remensis ep.
tit. De sancto Remigio
inc. Montanus monachus solitariam vitam ducens, orans, ieiunans - expl. celebrata missa ad Christum migravit, cui est honor et gloria et cetera
Remigius (Remedius) Remensis episcopus m. ca. 532


63. ff. 52v-53 - Passio sanctae Reparatae mart. (cfr. BHL 7183 / 7184)
tit. De sancta Reparata virgine et martyre
inc. Tempore Decii presidis in civitate Cesarea erat quedam virgo nobilis - expl. passa est autem VIII ydus octobris, regnante Domino nostro Yesu Christo cui est gloria in saecula saeculorum
Reparata mart.: Passio


64. f. 53r-v - Passio sancti Romuli Faesulani ep. (cfr. BHL 7330)
tit. De sancto Romulo episcopo et martyre
inc. Lucina virgo ammonita per angelum nocte ut se in coniugium traderet - expl. quos Christiani ad radicem montis sepelierunt, Deo gratias
Romulus Faesulanus ep.: Passio


65. f. 53v - Passio sanctorum Rufi et Carponii Capuae mart. (cfr. BHL 7378)
tit. De sancto Rufo martyre
inc. Tempore Dyoclitiani et Maximiani erat in provincia Campanie in templo capitolii diaconus quidam Rufus - expl. ut non fuerit deinceps in eo superstitio ydolorum ad laudem Christi
Rufus et Carponius Capuae mart.: Passio


66. ff. 53v-54 - Passio sancti Reguli Afri ep.
tit. De sancto Regulo
inc. Beatissimus Regulus in Affrica archiepiscopus tempore arrianorum fidem catholicam defensabat - expl. Regulus antistes s. q. capelus esse peremptum, regnante Domino nostro Iesu Christo et cetera
Regulus Afer ep., Lucae cultus: Passio


67. f. 54r-v - Legenda sancti Rainerii Pisani conf. (= BHL 7085)
tit. De venerabili viro Raynerio Pisano
inc. Raynerius Pisane civitatis oriundus fuit dum citharista foret - expl. hec et alia innumera miracula operatus est et operatur Deus per servum suum Raynerium, qui Deus sit benedictus in saecula
Rainerius Pisanus conf.: Vita


68. f. 54v - Legenda sanctae Serapiae v. mart. Romae
tit. De sancta Serapya virgine et martyre
inc. Beata virgo Serapia Berillo presidi presentata audivit ab eo - expl. cuius festum agitur III non. sep. ad laudem Christi
Serapia seu Seraphia Romae virgo mart.: Passio


69. ff. 54v-55 - Legenda sanctorum Danielis, Samuelis et soc. OFM Septae mart. (= BHL S 2094 a)
tit. Passio septem fratrum minorum
lemma inc. Passio septem fratrum minorum qui passi sunt anno Domini MCCXXVII ydus octobris in civitate Cepta
inc. Igitur frater Daniel qui fuerat minister in Calabria - expl. Deus autem pro quo passi sunt multis eos miraculis declaravit, qui vivit etc.
Daniel, Samuel et soc. OFM Septae mart.


70. f. 55r-v - Passio sancti Sabini ep. et soc. Spoleti mart.
tit. De sancto Savino et sociis
inc. Tempore Maximiani imperatoris Venustianus augustalis Thuscie reperit in civitate Assisii Sabinum - expl. sed omnium sanctorum martyrum agitur festum III kal. ian. ad laudem Christi
Sabinus episcopus et soc. Spoleti martyres: Passio


71. ff. 55v-56 - Legenda sancti Salvii Albigensis ep.
tit. De sancto Salvio
inc. Salvius in habitu seculari cum iudicibus diu causas seculares est executus - expl. huius festum agitur VI ydus septembris ad laudem Domini nostri Yesu Christi
Salvius ep. Albigensis
note La titolatura è rimasta nella traccia marginale, che il rubricatore ha trascurato e dunque non cancellato.


72. f. 56r-v - Passio sanctorum Secundiani, Marcelliani et Verani mart.
tit. De sancto Secundiano et sociis
inc. Temporibus Decii cesaris erat vir togatus nomine Secundianus prefectus - expl. passi sunt autem kal. iulii in civitate Perusina ad laudem Christi
Secundianus, Marcellianus et Veranus mart.: Passio
note Di nuovo, la titolatura resta nella traccia, in parte rifilata.


73. ff. 56v-57 - Vita sancti Syri Ticinensis ep.
tit. De sancto Syri et Yventio
inc. A fonte luminis Christo claritas veritatis evangelice refluxit in Petro - expl. ipse vero dormivit in Deo completis vite sue annis CXII ad laudem Christi
Iventius Ticinensis ep.
Syrus Ticinensis episcopus saec. IV: Vita


U.C. I, ff. 1-12 e 29-64
74. f. 57r-v - Vita sancti Severi Ravennatis ep.
tit. De sancto Severo episcopo Ravennate
inc. Severus civis Ravennas oriundus et sicut de beato Gregorio legitur - expl. propter quod ad penitentiam conversi Deo et beato Severo gratias retulerunt ad laudem Christi
Severus Ravennas ep.


75. f. 57v - Legenda sancti Severini in Norico Ripensi presb. (cfr. BHL 7656)
tit. De sancto Severino confessore
inc. Tempore quo Attila rex Hunnorum defunctus est beatus Severinus de partibus orientis - expl. ubi Dei beneficia Dei exuberant, cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Severinus in Norico Ripensi presb.


76. ff. 57v-58 - Legenda sancti Symeonis stylitae senioris (cfr. BHL 7956)
tit. De sancto Symeone confessore
inc. Sanctissimus Symeon puerulus pascebat oves patris sui - expl. induta veste virili statim expiravit ad laudem Christi
Symeon stylita senior


77. f. 58r-v - Legenda sancti Theopompi ep. mart.
tit. De sancto Theopompo martyre
inc. Beatus Teopompus episcopus apud Nicchomediam Dyoclitiano primus occurrit - expl. expansis manibus migravit ad Dominum pridie non. ian. ad laudem Christi
Theopemptus (Theopompus) ep. et Theonas (Sinesius) mart.: Passio


78. f. 58v - Passio sancti Terentiani Tudertini ep. mart. (cfr. BHL 8002)
tit. De sancto Terentiano
inc. Anno a passione Domini 85 imperante Adriano data est sevitia generalis contra Christianos - expl. ubi beneficia Dei cotidie exuberant cui est honor et cetera
Terentianus Tudertinus ep. mart.: Passio


79. ff. 58v-59 - Passio sanctae Theclae v. (cfr. BHL 8020)
tit. De sancta Tecla virgine et martyre
inc. Paulus apostolus cum duobus discipulis filiis Dema et Hermogene venit Yconium - expl. ad hanc vocem protinus in Deo obdormivit VIIII kal. oct., ad laudem Christi Iesu cui est gloria in saecula saeculorum
Thecla virgo Pauli apostoli discipula: Passio


80. ff. 59v-60 - Passio sanctae Victoriae Romanae v. mart.
tit. De sancta Victoria
inc. Cum vir illustris Titus Aurelianus virginem Anatoliam in coniugium assumere vellet - expl. in navi ad orientem immo fuerat cum scripto passionis eius ad laudem Christi
Victoria Romana virgo mart.: Passio


U.C. I, ff. 1-12 e 29-64
81. f. 60 - Legenda sanctae Bibianae v. et soc. Romae mart. (cfr. BHL 1323)
tit. De sancta Viviana martyre
inc. Tempore Iuliani imperatoris erat quidam vir illustris Christianus sed occultus - expl. sepulta a Iohanne presbitero iuxta sororem et matrem suam VIII kal. ian. ad laudem Christi
Bibiana seu Viviana virgo, Dafrosa, Flavianus, Faustus, Pigmenius et soc. Romae martyres: Passio


82. ff. 60-61v - Legenda sancti Venantii Camerini mart.
tit. De sancto Venantio martyre
inc. Erat quidam puer in civitate Camerina nomine Venantius - expl. cum gaudio et letitia ad propria incolumis remeavit ad laudem Christi qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Venantius Camerini mart.: Passio


83. f. 61v - Legenda sanctorum Severini et Victorini fratrum (cfr. BHL S 7663 d)
tit. De sancto Victorino et sociis
inc. Fuerunt Rome duo fratres Victorinus et Severinus - expl. quia ea die fuit honorifice tumulatus ad laudem Christi
Severinus Septempedanus et Victorinus frater eius (Amiterninus ep.)


84. f. 61v - Legenda sancti Victoris Mauri Mediolani mart. (cfr. BHL 8580)
tit. De sancto Victore martyre
inc. Tempore Maximiani imperatoris erat in civitate Mediolani quidam milex - expl. teste Deo oculis meis vidi et scripsi ad laudem Christi Yesu qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Victor Maurus Mediolani martyr: Passio


85. f. 62 - Passio sancti Valentini Interamnensis ep.
tit. De sancto Valentino episcopo
inc. Valentinus Interampnensis episcopus omnibus virtutibus pollebat - expl. domo sua fuerat martirio coronatus ad laudem Christi Yesu
Valentinus Interamnensis episcopus Romae martyr: Passio


86. ff. 62v-63 - Passio sanctorum Victoris et Coronae in Aegypto mart. (cfr. BHL 8559 e ss.)
inc. Tempore Antonini imperatoris facta est persecutio Christianis sub Sebastiano - expl. passi sunt autem gloriosi martyres Victor et Corona idus maii, regnante Domino Yesu Christo cui est gloria in saecula saeculorum
Victor et Corona in Aegypto (al. in Syria) martyres sub Antonino: Passio


87. ff. 63-64v - Vita sancti Zenobii Florentini ep.
tit. Vita sancti Zenobii
inc. Zenobius Florentinorum nobili progenie ortus liberalibus litteris eruditus - expl. omnibus audire volentibus et mihi scriptori firmiter testabatur, ad laudem Christi
Zenobius Florentinus ep.: Vita
note La titolatura non è eseguita dal rubricatore: resta la traccia marginale. Rielaborazione della vita dello Pseudo-Simpliciano (BHL 9015) con un inserto tratto da quella di Lorenzo Amalfitano (BHL 9014), edita nell'articolo di Antonella Degl'Innocenti citato in bibliografia.


88. f. 64v - Legenda sancti Zenonis Veronensis ep.
tit. De sancto Zenone episcopo
inc. Sanctus Zenon a cunabulis benedictus et sanctificatus ad hoc pertingere meruit - expl. poterat bibi ut aqua sed non fluebat ut aqua, ad laudem Christi
Zeno Veronensis ep.: Vita
note Restano vuote le ultime tre righe della pagina, che conclude il fascicolo e la sezione del codice.

II. ff. 65-70
Complemento al leggendario abbreviato
note Il fascicolo, che consta di tre bifolii, è un'aggiunta coeva e di stessa mano al leggendario copiato nella prima unità, a scopo di integrazione: comprende leggende abbreviate con identiche modalità (ad esempio con la stessa formula finale ad laudem Christi) rispetto alla raccolta maggiore.


89. ff. 65-67 - Passio, inventio et translatio sancti Domnini in ducatu Parmensi mart. (cfr. BHL 2267)
epilogo
tit. De sancto Domnino martyre - Inventio corporis sancti Domnini - Translatio
inc. Gloriosus miles et martyr Christi Domninus natione Romanus - expl. per sanctum Domninum concessit remeare vite, prestante Domino nostro Yesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum
app. inc. Post hec evolutis pluribus annis et ecclesia Dei a tyrampnis - expl. et suum scelus ad honorem sancti Domnini omnibus narraverunt ad laudem Dei
Domninus in ducatu Parmensi martyr saec. III: Passio + inventio
note Le parti concerneti l'inventio e la translatio sono distinte con una propria titolatura. Per un incidente di rilegatura, il f. 68 precede il 67.


90. f. 67r-v - Passio sanctae Apolloniae Alexandriae v. mart.
tit. De sancta Apollonia virgine et martyre
inc. Postquam Decius imperator iniquissimus et in omnibus preter quam in armis pessimus - expl. passa est autem beata Apollonia V° ydus feb. ad laudem Christi
Apollonia virgo Alexandriae mart.: Passio


91. ff. 67v-68v - Legenda sancti Edmundi Rich Cantuariensis archiep.
tit. De sancto Emundo confessore
inc. Emundus qui dicitur quia extra mundum et totus celestis - expl. sed subtus duram terram anno Domini MCCXL ad laudem Christi
Edmundus Rich, Cantuariensis archiepiscopus m. 16-11-1240


92. ff. 68v-69 - Legenda sancti Prosperi ep. Regii Lepidi in Aemilia
tit. De sancto Prospero confessore
inc. Tempore quo beatus Leo papa vir scolasticus presidebat in sede apostolica floruit beatus Prosper - expl. sanctitate percepta leti redibant ad propria, ad laudem Christi cui est honor et gloria in saecula saeculorum
Prosper ep., Regii Lepidi in Aemilia cultus


93. f. 69 - Ado Viennensis archiepiscopus n. 800 ca., m. 16-12-875, Martyrologium tres recensiones, 17 maggio (Torpete) (= BHL p. 1202 n° 2)
tit. De sancto Torpete martyre
inc. In Thuscia sanctus Torpes martyr sub Nerone principe - expl. agitur tamen festum eius I kal. maii ad laudem Christi
Torpes Pisis mart.
note Il testo coincide quasi letteralmente con la voce del Martirologio.


94. f. 69r-v - Passio sancti Sigismundi Burgundiorum regis mart.
tit. De sancto Sigismundo martyre
inc. Beatissimus Sigismundus rex Burgundionum et Christi martyr fuit filius Gundobadi - expl. a baliis et infirmitatibus quamplurimi liberati ad laudem Christi
Sigismundus Burgundionum rex mart.: Passio


95. ff. 69v-70 - Passio sanctae Felicitatis cum septem filiis (cfr. BHL 2853)
tit. De sancta Felicitate
inc. Temporibus Antonini imperatoris orta est seditio pontificum - expl. alius matrem eorum decapitavit ad laudem Christi
Felicitas cum septem filiis Romae mart.: Passio


96. f. 70 - Passio sanctae Iulianae Nicomediae v. mart., frammento
inc. Iuliana dum Eulogio prefecto Nicomedie desponsata esset - expl. alioquin Deus meus eris
Iuliana virgo Nicomediae mart.: Passio
note Una diversa mano trascrive cinque righe soltanto di questo ulteriore testo; rimane vuoto il verso del foglio.

U.C. IV, ff. 71-93 bis; sec. XIV
III. ff. 71-93v - Marcilia pseudo, Vita sanctae Marthae v. hospitae Christi [interprete ps. Syntyche] (= BHL 5546)
Gloriosissime Marthe Christi hospite vita a beata Marcila eius famula et filiola in baptismo in ebreo prius edita et postea in latinum sermonem per Sinticen de ebreo traslata
prol.
prol. inc. Sancte ecclesie tipum beata Martha Christi discipula - expl. pie imitationis fiat exemplum
inc. Beatissima igitur et venerabilis hospita Christi Martha pago Iherossolymitano - expl. et ope sue intercessionis faciat nos consortes esse sue beatitudinis, prestante Domino nostro Iesu Christo Filio suo, qui vivit et regnat in saecula saeculorum
Martha hospita Christi virgo: Vita
note Il testo è suddiviso in due libri e in origine destinato a una divisione in lectiones che rimane accennata: l'inizio è contrassegnato dalla rubrica lectio I, ma non compaiono indicazioni a seguire. La sezione, composta da tre quaternioni, si conclude con un foglio interamente vuoto, numerato 93 bis.

U.C. V, ff. 94-105; sec. XIV
IV. ff. 94-104 - Passio sanctae Margaritae v. mart. (= BHL 5303)
inc. Post passionem et resurrectionem Domini nostri Iesu Christi et gloriosam ascensionem eius - expl. sanabantur a languoribus suis et credebant
epil. inc. Ego vero Theodimus tuli reliquias beate Margarite in scrineo - expl. ut in suis ipsa nos precibus memoretur ante Dominum nostrum Iesum Christum, cui est honor et gloria, virtus et potestas in saecula saeculorum
Margarita seu Marina Antiochiae virgo martyr: Passio
note L'epilogo non è distinto dalla narrazione. Si apre con questo testo una sezione formata da quattro quaternioni e un senione.

V. ff. 104-105v
Pericopi evangeliche
note Nella parte inferiore sinistra del f. 105v erano vergate tre righe ora erase, delle quali resta visibile l'attacco Reverendo in Christo patri.

U.C. VI, ff. 106-138 ter; sec. XIV
VI. ff. 106-133v - Legenda sancti Iohannis ap.
Qualiter beatus Iohannes de Effeso venit Romam
segni d'uso Lungo la narrazione sono apposte manicule e sigle di 'nota'.
inc. Auditis querimoniis, visis litteris et perlectis que mittebantur de Epheso contra sanctum Iohannem evocat post hec Domitianus imperator veredarios - expl. et dominatorem orbis diligentem diligit
Iohannes apostolus sec. I
note La titolatura subisce un'interpolazione interlineare e marginale, che aggiunge evangeliste dopo il nome del santo e et qualiter passus est in chiusura. Si tratta di un testo non identificabile, apparentemente, con quelli registrati in BHL.

VII. ff. 134-138
Cantico dei Cantici
note Rimangono vuoti al termine della sezione il verso del f. 138 e altri due fogli numerati 138 bis e ter.

U.C. VII, ff. 139-150; sec. XIV
VIII. ff. 139-144 - Bonaventura de Balneoregio n. 1217/1221, m. 14/15-7-1274, Legenda sancti Francisci maior, et minor, estratti (= BHL 3107, 3109 e 3110)
De miraculis beati Francisci et de stigmatibus
inc. Fidelis revera famulus et minister Christi Franciscus biennio ante quam spiritum redderet celo - expl. ut deinceps huius infirmitatis molestiam non sentiret
Franciscus Assisiensis OFM n. 1182, m. 4-10-1226: Miracula
note Serie di miracoli estratti dalle due vitae: si susseguono dalla minor le lectiones 1 e 5 del cap. VI, dalla maior i capp. XIII 7,6,8, i miracoli post mortem I 3-6, II 1.4-5, III 6, VI 5, VII 1.5-6, infine i capp. XII 9-11.

U.C. VII, ff. 139-150; sec. XIV
IX. ff. 144-146 - Vita sancti Antonii de Padua, estratti (= BHL 587)
Miracula beati Antonii
inc. Puer quidam Albertus nomine - expl. et fideliter Christo adherens mirabilia eius constantissime predicavit
Antonius de Padua OFM n. 1195 ca., m. 13-6-1231: Miracula
note Sono raccolti miracoli del santo dai seguenti capitoli e paragrafi: XXXI 19-21.33-35.46-49.65-66, XXXII 3-4.10-15, XXXIII 1-4.8, XXXIV 1-2.4, XXXV 1.4, XXXVI 3-4, XXXIX 1-8, XXXVII 1-2, XL 1-4 (cfr. l'articolo di Palandri in bibliografia).

X. ff. 146-147
Legendae per la Settuagesima e la Quinquagesima
note La sezione (consistente in un sesterno) è completata, ai ff. 146v-150, da un indice analitico delle res praedicabiles reperibili nei testi precedenti, stilato a due riprese da due diverse mani.

U.C. VIII, ff. 151-211; sec. XIV
XI. ff. 151-211
Pericopi dai Vangeli e dalle Epistole per le Messe dalla prima domenica di Avvento alla XXIV dopo Pentecoste

U.C. IX, ff. 212-217; sec. XIV
XII. ff. 212-214
Sermone per la festività di S. Domenico
note La titolatura si presentava in festo beati Dominici vel sancti Francisci vel sancti Antonii, ma le due alternative sono state erase (e in effetti il santo citato all'interno è Domenico).

XIII. ff. 214-216
Sermone per la festività di S. Luca

U.C. VIII, ff. 151-211; sec. XIV
XIV. ff. 216-217v, mutilo
Sermone per la festività di S. Prosdocimo
note Al termine è aggiunto un foglio (218), di dimensione pari a quelli delle unità maggiori, interamente vuoto.

bibliografia Bandini, Catalogus, IV, 322-8; Degl'Innocenti, Agiografia toscana del XIV secolo; Degl'Innocenti, Un'inedita epitome della Vita di Giovanni Gualberto; Degl'Innocenti, Vita S. Zenobii; Gamboso, Tre panegirici di s. Antonio, 5; Palandri, La Leggenda fiorentina di S. Antonio

Trovati 2 records. Pagina 1 di 11

MIRABILE



Impostazioni Privacy



Questo sito Web utilizza i cookie per consentirci di offrire la migliore esperienza utente possibile. Le informazioni sui cookie sono memorizzate nel tuo browser ed eseguono funzioni di riconoscimento quando ritorni sul nostro sito web e aiuta il nostro team a capire quali sezioni del sito web trovi più interessanti e utili. E' possibile regolare tutte le impostazioni dei cookie navigando le schede sul lato sinistro. Per maggiori informazioni consulta la nostra Pagina Privacy visualizzare i nuovi termini.

Cookie strettamente necessari



I Cookie strettamente necessari devono essere abilitati in ogni momento in modo che possiamo salvare le tue preferenze per le impostazioni dei cookie.

Disabilitato

I cookie tecnici devono essere sempre abilitati per poter usufruire dei servizi di base sel sito web.

Cookie policy



Maggiori informazioni sulla nostra Cookie Policy