Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Conv. soppr. 530
Miscellanea di testi scritturali, agiografici (particolamente su S. Martino) e omiletici
sec. XIII primo quarto; prov. Camaldoli (Arezzo), Eremo OSBCam L'ex libris di Camaldoli ricorre più volte, ai ff. 2, 3 e 161v (quest'ultimo in forma metrica: cinque esametri leonini il primo dei quali è Hic liber alpensis heremi fit Camaldulensis ).
I. f. 2 Ufficio per la festività del Salvatorenote Il foglio di guardia è numerato come 1. A margine vi sono note di varie mani, una delle quali data anno dominice incarnationis MCCXXIII indictione XI epacta lunarum XVII aureus numerus VIII .
II. ff. 2v-46v Vangelo di Giovanni (con prologo di Gerolamo)
III. ff. 46v-49 - Exaltatio sanctae Crucis (= BHL 4178)
Exaltatio sancte Crucisinc. Tempore illo postquam Constantino Augusto contra Maxentium tyrannum properanti ad bellum - expl. ab omnibus fidelibus populis per singulos annos sollemniter ageretur ad honorem Domini nostri Iesu Christi cui est honor et gloria cum Patre et Spiritu Sancto omnipotenti Deo per omnia saecula saeculorum Iesus Christus (ss. crucis) : Inventio + translatio
IV. f. 49r-v - Gregorius Turonensis episcopus n. 30-11-538/539, m. 594 ca. , Libri VIII miraculorum comprehenduntur: Liber in gloria martyrum, Liber de passione et virtutibus sancti Iuliani martyris, Libri I-IV de virtutibus sancti Martini episcopi, Liber vitae patrum, Liber in gloria confessorum , I 29 (miracolo di Paolo apostolo) (cfr. BHL 6579)
inc. Paulus vero apostolus ipsa die qua Petrus apostolus passus apud urbem Romam - expl. per virtutem beati apostoli ab hoc seve mortis precipitio fuisse salvatum Paulus apostolus : Miraculanote Qualche discrepanza testuale rispetto al dettato originale. Il testo è di mano diversa, e a sua volta seguito da una lectio dal Vangelo di Luca di altro copista; entrambi sfruttano evidentemente la fine del fascicolo rimasta libera.
V. ff. 50-65v - Sulpicius Severus , Vita Martini Turonensis (= BHL 5610)
Prefatio Severi in vita sancti Martini - Vita vel actus sancti Martini prol., ep.ded.
, tabula ep. ded. inc. Severus Desiderio fratri karissimo salutem - expl. loquatur materiam, non loquatur auctorem prol. inc. Plerique mortali studio et glorie seculari inaniter dediti - expl. alioquin tacere quam falsa dicere maluissem inc. Igitur Martinus Sabaria Pannoniorum oppido oriundus fuit - expl. non quicumque legerit sed quicumque crediderit Martinus Turonensis episcopus : Vita
VI. ff. 65v-67 - Sulpicius Severus , Epistola I ad Eusebium (= BHL 5611)
Item eiusdem epistola ad Eusebium de incendio sancti Martiniinc. Hesterna die cum ad me plerique monachi venissent - expl. temptatum quidem illo Martinum periculo sed probatum Martinus Turonensis episcopus : Epistolanote Il titolo è apposto a margine da una mano successiva: il testo è impaginato e numerato come capp. 34-35 dopo quelli in cui era ripartita la vita.
VII. ff. 67-69 - Sulpicius Severus , Epistola II ad Aurelium (= BHL 5612)
Item eiusdem epistola ad Aurelium diaconeminc. Posteaquam a me mane digressus es - expl. prestaret charta solacium Martinus Turonensis episcopus : Epistolanote Di nuovo, il titolo è successivo, mentre il testo è presentato come cap. 36.
VIII. ff. 69-72 - Sulpicius Severus , Epistola III ad Bassulam (= BHL 5613)
Item eiusdem Severi epistola ad Basulam matrem suam de obitu sancti Martini prol.prol. inc. Sulpicius Severus Bassule parenti venerabili salutem - expl. itaque prestabo his que mihi sunt comperta participem inc. Martinus igitur obitum suum longe ante prescivit - expl. me hec scribentem respicit, te legentem Martinus Turonensis episcopus : Epistolanote Il titolo è ancora aggiunto a margine e il testo distinto solo andando a capo, questa volta senza un numero proprio.
IX. 72-108v - Sulpicius Severus , Dialogi III (= BHL 5614-5615-5616)
Dialogustabula inc. Cum in unum locum Gallus et ego convenissemus - expl. sed non minore ex nostris fletibus dolore discessum est Martinus Turonensis episcopus note Il f. 72r-v è occupato dall'indice dei capitoli del libro I, a partire dal 28°. I passaggi tra libri avvengono rispettivamente ai ff. 88 e 98, con relative tabulae . La stessa mano responsabile dei titoli delle tre epistole segna lungo l'opera gli argomenti principali.
X. ff. 108v-109 - Gennadius Massiliensis , De viris inlustribus , cap. 19 (Sulpicio Severo)
XI. f. 109 - Miraculum sancti Martini Turonensis ep. inc. Anno incarnati verbi millesimo LII dum proficisceretur Romam Odalricus - expl. Martini precibus sanctis conscribi erimus Martinus Turonensis episcopus : Miraculanote Breve narrazione non identificata, presentata a capo rispetto al testo precedente.
XII. ff. 109-113v - Gregorius Turonensis episcopus n. 30-11-538/539, m. 594 ca. , Libri VIII miraculorum comprehenduntur: Liber in gloria martyrum, Liber de passione et virtutibus sancti Iuliani martyris, Libri I-IV de virtutibus sancti Martini episcopi, Liber vitae patrum, Liber in gloria confessorum , De virtutibus sancti Martini libri IV (= BHL 5618)
inc. Multi enim sunt qui virtutes sancti Martini - expl. et stans oculis ad Martinus Turonensis episcopus : Miraculanote L'opera si presenta in disordine: dapprima il cap. 1, quindi il cap. 3, l'epistola prefatoria, il cap. 2 (con l'ultimo periodo Sed et Fortunatus... anticipato e interrotto alle parole mucrone confodit , = MGH Scriptores rerum Merovingicarum I 2, p. 137 l. 26), i capp. 4, 5, 6 (= BHL 5621-5622-5623), il cap. 7 mutilo della metà (explicit = ibid., p. 143 l. 7), a causa della perdita dei due fascicoli seguenti (n° 15 e 16, secondo la numerazione originaria).
XIII. ff. 114-161v Ventidue sermoni e omelienote Si alternano testi attribuiti ad Ambrogio, Gregorio Magno, Fulgenzio, Agostino.
bibliografia
Del Furia, Supplementum BML , III , 237-41r